دفاعیه کیفری یکی از لوایح قضایی است که در آن طرفین دعوای کیفری، شاکی و متهم، می‌توانند مستندات و ادله خودشان را با جزئیات و توضیحات مرتبط به دادگاه ارائه دهند و شانس پیروزی‌شان در پرونده را بیش‌تر کنند. با دفاعیه کیفری شاکی می‌تواند ادله لازم برای اثبات جرم متهم را ارائه و متهم با این سند می‌تواند از خود رفع اتهام کند. دفاعیه کیفری مختص دعاوی کیفری است و برای هر یک از انواع این دعاوی، لایحه کیفری متفاوتی نوشته می‌شود. در این محتوا به طور جامع بررسی می‌کنیم که دفاعیه کیفری چیست.

تفاوت دفاعیه کیفری با شکواییه

دفاعیه کیفری یکی از ملزومات فرآیند دادرسی نیست اما بخشی از تشریفات دادگاه به شمار می‌رود؛ در نتیجه هم شاکی و هم متهم این سند را تنظیم کرده و به دادگاه ارائه می‌کنند. لایحه دفاعیه کیفری جزئیات پرونده را شامل می‌شود و در آن طرفین مستندات را به همراه توضیحات به دادگاه ارائه می‌کنند.

شکواییه در واقع اولین قدم در دادرسی کیفری است؛ شاکی فرآیند دادرسی را از طریق تنظیم و ثبت شکواییه آغاز می‌کند و سپس می‌تواند تا ختم جلسه دادرسی، لایحه دفاعیه کیفری را هم به دادگاه ارائه دهد. شکواییه در واقع یک درخواست قضایی و معمولا به شکل یک فرم است؛ در حالی که لایحه باید توسط یک وکیل تنظیم و مکتوب شود.

لزوم ارائه دفاعیه کیفری چیست؟

با این که تنظیم و ارائه دفاعیه کیفری توسط شاکی و متهم الزامی نیست، اما معمولا در تمام پرونده‌های کیفری این سند تنظیم شده و به دادگاه ارائه می‌شود. گاهی اوقات دفاعیه کیفری می‌تواند همان سندی باشد که نظر قاضی را کاملا تغییر داده و رای را به نفع شما صادر می‌کند. 

دفاعیه شفاهی به تنهایی کافی نیست؛ یک اشتباه از سوی وکیل یا سهو قلم توسط قاضی، می‌تواند باعث شود تا اطلاعات و مستندات مورد نیاز به درستی به قاضی انتقال پیدا نکنند. این‌جاست که ارائه دفاعیه کیفری می‌تواند شما را نجات دهد؛ با دفاعیه کیفری می‌توانید مستندات را به شکل کامل به دادگاه ارائه کنید.

علاوه بر موارد ذکر شده، در دعاوی کیفری معمولا تمام مستندات و ادله لازم از همان ابتدا موجود نیستند و برخی از اسناد پس از ارسال شکواییه یا جلسه دادگاه کشف می‌شوند. لایحه دفاعیه کیفری راهی قانونی است تا این اسناد جدید را به دادگاه ارائه کرده و رای قاضی را به نفع خودتان تغییر دهید.

رایج‌ترین مثال‌های لایحه دفاعیه کیفری

• فحاشی
• جعل
• قتل
• افترا
• روابط نامشروع و خیانت
• خیانت در امانت
• کلاه‌برداری
• قاچاق
• شهادت کذب

این دعاوی تنها برخی از مواردی هستند که دفاعیه کیفری برای آن‌ها تنظیم می‌شود. تنظیم دفاعیه کیفری برای هریک از این موارد دارای نکات و شرایط منحصر به فرد است و به همین دلیل تنها یک وکیل می‌تواند به بهترین شکل لایحه دفاعیه کیفری را تنظیم کند.

آنچه در این مقاله آموختیم:

با این که تنظیم و تسلیم لایحه دفاعیه کیفری الزامی نیست، اما این سند است که می‌تواند رای قاضی را به نفع متهم یا شاکی تغییر دهد. با ارائه دفاعیه کیفری می‌توانید در جلسه دادگاه حضور نداشته باشید اما دفاعیه کیفری می‌تواند در کنار دفاعیه شفاهی برای تاثیرگذاری بیش‌تر به دادگاه ارائه شود. تا به الان متوجه شده‌اید که اهمیت دفاعیه کیفری بسیار زیاد است؛ به همین دلیل بهتر است در تنظیم این دفاعیه از وکیلی باتجربه کمک بگیرید. در ادامه اگر نیاز به مشاوره در زمینه دفاعیه داشتید پیشنهاد می‌کنیم به صفحه مشاور دفاعیه مباشر مراجعه کنید.

سوالات متداول

آیا تنها شاکی می‌تواند دفاعیه کیفری را به دادگاه ارائه کند؟

خیر؛ هر دو طرف دعاوی کیفری، شاکی و متهم، می‌توانند دفاعیه کیفری تنظیم کرده و این سند را برای دفاع از خود به دادگاه ارائه کنند.

مهلت ارائه دفاعیه کیفری چه زمانی است؟

معمولا ارائه دفاعیه کیفری پس از ثبت شکواییه و تا پایان جلسه دادرسی انجام می‌شود. با این حال با مسامحه قضایی امکان ارائه دفاعیه کیفری پس از جلسه دادرسی هم وجود دارد.

آیا می‌توان از یک دفاعیه کیفری برای پرونده‌های مختلف استفاده کرد؟

خیر؛ هر دعوای کیفری شرایط خاص خودش را دارد و به همین دلیل لوایح کیفری باید توسط وکیل و با توجه به شرایط و مستندات خاص یک پرونده تنظیم شوند.