ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد از انواع صورت های مالی اساسی هستند. انواع صورت های مالی، میزان و نحوه کسب درآمد شرکت و هزینه‌های آن را توضیح می‌دهند و از مهم‌ترین عوامل برای طبقه‌بندی اطلاعات مالی شرکت‌ها و تنظیم اظهارنامه مالیاتی به شمار می‌روند.
انواع صورت های مالی
ترازنامه
ترازنامه اولین صورت مالی است که توسط حساب‌دارها و مدیران مالی پر می‌شود. ترازنامه یک گزارش کلی از تمام دارایی‌های شرکت، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام شرکت است که در یک بازه زمانی معین تهیه می‌شود. ترازنامه را ممکن است با نام صورت وضعیت مالی هم بشناسید. در واقع یکی از عوامل مهم در تنظیم ترازنامه، زمان تنظیم این سند است.
معادله زیر همیشه باید در ترازنامه صادق باشد؛ در غیر این صورت ترازنامه صحیح نیست و نیاز به ویرایش دارد.
میزان دارایی = بدهی + حقوق صاحبان سرمایه
ترازنامه به سادگی میزان دارایی شرکت و میزان بدهی آن در آخر یک سال مالی را مشخص می‌کند. شما میتوانید با بررسی ترازنامه یک شرکت میزان ریسک سرمایه‌گذاری در آن را محاسبه کنید. اگر شرکتی دارای نسبت بدهی به دارایی زیادی باشد، یک شرکت پرریسک محسوب می‌شود.
در ترازنامه تمام دارایی‌های شرکت در سمت راست ثبت شده و بدهی‌ها و حقوق‌های پرداختی در سمت چپ نوشته می‌شوند. در نهایت مجموع دو ستون سمت راست و چپ باید با یکدیگر برابر باشد. به طور کلی موارد زیر باید در یک ترازنامه ثبت شده باشند:
- دارایی‌های مشهود و نامشهود
- سرمایه‌گذاری‌های شرکت
- موجودی مواد اولیه و کالاهای تولید شده و خریداری شده
- موجودی نقد شرکت
- حساب‌های دریافتی و پرداختی تجاری
- ذخیره مالیات
- مزایای کارکنان
- سودهای اندوخته
- بدهی‌های بلندمدت شرکت
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان از انواع صورت های مالی است که عملکرد شرکت را نشان می‌دهد. در یک دوره مالی، شرکت درآمدها و هزینه‌هایی دارد که در صورت سود و زیان مشخص می‌شود. صورت سود و زیان، عملکرد شرکت در یک دوره مالی کوتاه و فصلی را نشان می‌دهد. این صورت در واقع نشان‌دهنده نتیجه تصمیماتی است که مدیران شرکت برای آینده شرکت اتخاذ کرده‌اند. در صورت سود و زیان مالی، موارد زیر باید مشخص شوند:
- درآمدها و هزینه‌های عملیاتی
- هزینه‌های مالی شرکت
- سود و زیان عملیاتی
- درآمد مشمول مالیات
- معادله حساب‌داری
- سود و زیان عادی شرکت
- سود یا زیان خالص نهایی
اگر هزینه‌هایی به حساب صاحبان سرمایه شرکت به دلیل استانداردهای حساب‌داری واریز شده باشد، در صورت سود و زیان ثبت نمی‌شوند. ممکن است درآمدها و هزینه‌های عملیاتی، جدا از موارد غیرعملیاتی ثبت شده و سود و زیان عملیاتی و غیرعملیاتی به شکل جداگانه محاسبه شوند.
صورت سود و زیان جامع
تهیه صورت سود و زیان جامع در پایان سال مالی اتفاق می‌افتد. تمام جزئیات درآمدها و هزینه‌ها در صورت سود و زیان جامع ثبت می‌شوند؛ سود و زیان تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته شرکت هم بخشی از این موارد هستند. اطلاعات زیر باید در صورت سود و زیان جامع باشند:
- سود یا زیان خالص شرکت در پایان سال مالی
- مازاد تحقق‌یافته یا نیافته از ارزیابی مجدد دارایی‌های ثابت
- سود و زیان تحقق‌نیافته ناشی از سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت شرکت
- سود و زیان جامع سال مالی گذشته
- تعدیلات سنواتی شرکت در سال مالی گذشته
- سایر سود و زیان‌ها
صورت سود و زیان جامع از انواع صورت های مالی اساسی است که عناصر مالی به تفکیک در آن ذکر شده و تحویل صاحبان سرمایه می‌شوند. در این صورت تمام اقلام مالی به‌غیر از دریافتی و پرداختی‌های صاحبان سرمایه ثبت شده و حتی درآمدها و هزینه‌هایی که براساس استاندارد حساب‌داری به حساب‌شان واریز و از آن برداشته شده‌اند، در صورت مالی جامع تاثیر می‌گذارند.
صورت جریان وجوه نقد
در این صورت اطلاعاتی راجع‌به وجوه نقد شرکت مانند طرق ایجاد و نحوه مصرف آنها ذکر می‌شوند. در واقع این صورت مالی، گردش نقدینگی در شرکت در یک سال مالی را نشان می‌دهد و پس از تنظیم ترازنامه و صورت سود و زیان تهیه می‌شود. با صورت جریان وجوه نقد می‌توان هزینه‌های آینده شرکت، میزان پرداخت بدهی‌ها، قدرت شرکت در پرداخت بدهی‌ها، میزان نقدینگی کل شرکت و انعطاف‌پذیری مالی آن را تعیین کرد.
در این صورت نحوه و زمان ورود هر سرمایه به شرکت، هر چه‌قدر هم که کوچک باشد، مشخص می‌شود. طریق مصرف شدن آن سرمایه در شرکت نیز مشخص شده و هر سرمایه‌گذاری جدید هم در این صورت مالی ثبت می‌شود. این صورت مالی به صاحبان سرمایه شرکت کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری‌ها و هزینه‌های آتی شرکت را بهتر برنامه‌ریزی کنند.
چه نکاتی را در تهیه انواع صورت های مالی رعایت کنیم؟
- اطلاعات باید به مختصر‌ترین حالت ممکن درج شوند و کاملا مفید باشند.
- صورت‌های مالی باید به شکل واقع‌گرایانه تهیه شوند و حساب‌دار نباید براساس خوش‌بینی و بدبینی این اسناد را تنظیم کند.
- اهمیت انواع صورت های مالی تنها با تاثیر آنها بر تصمیم صاحبان سرمایه و مدیران شرکت مشخص می‌شود. سندی که تاثیری روی نتایج تصمیمات نداشته باشد، اهمیت خاصی ندارد.
- صورت‌های مالی به تنهایی تاثیر خاصی ندارند و تجزیه و تحلیل آنها است که اهمیت دارد. پیوست‌های مورد نیاز باید در کنار انواع صورت های مالی ارائه شوند.
آنچه در این مقاله آموختیم:
انواع صورت های مالی از مهم‌ترین اسنادی هستند که حساب‌داران باید در هر شرکت تهیه کنند. این صورت‌ها نشان می‌دهند که شرکت در یک دوره مالی چه عملکردی داشته است و نه تنها به مدیران، بلکه به صاحبان سرمایه و سرمایه‌گذاران احتمالی آینده هم کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری بگیرند. با این که میتوانید صورت‌های مالی را با مشاهده برخی از نمونه‌ها تکمیل کنید، اما همیشه بهتر است تا تهیه و تنظیم آنها را به متخصصان بسپارید.
اگر این مطلب را مطالعه کردید، قطعاً متوجه شده اید که اساساً فرآیند ها، قوانین و خدمات حوزه کسب و کار دارای پیچیدگی های منحصر به فرد است و جزئیات خاص خود را دارد، که انجام آن را برای افراد و صاحبین کسب و کار و مدیران ها سخت و طاقت فرسا می نماید، از این رو بهترین رویکرد در مواجه با انجام امور اداری و فرآیند های آنها دریافت مشاوره تخصصی از مشاوران خبره و مجرب و یا واگذاری آن امور به خدمات دهندگان حرفه ای و قابل اعتماد است. از این رو پلتفرم جامع کسب و کار مباشر، بستر لازم را برای دسترسی سریع، آسان و به صرفه به مشاوران مجرب و خدمات دهندگان حرفه ای فراهم نموده است، شما می توانید از مشاوره آنلاین مباشر(تلفنی، تصویری و متنی) و خدمات آنلاین مباشر( غیرحضوری) استفاده نمائید و دگیر دغدغه انجام امور اداری و فرآیند های پیچیده و طاقت فرسای ادارات فراموش کنید.
سوالات متداول
صورت های مالی اساسی کدامند؟
ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت گردش وجوه نقد از انواع صورت های مالی اساسی هستند.
صورت وضعیت مالی چیست؟
صورت وضعیت مالی همان ترازنامه است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه را مشخص می‌کند.
