قرارداد وکالت حقوقی (مدنی) و قضایی (دادگستری) به دو شیوه متفاوت تنظیم می‌شود. می‌توان گفت قرارداد حقوقی بین موکل و یک فرد غیر حقوقی در دفترخانه رسمی منعقد می‌شود؛ اما قرارداد قضایی بین وکیل پایه یک دادگستری و موکل، فقط می‌تواند به‌صورت الکترونیکی توسط وکیل در سامانه عدل ایران ثبت و به امضا الکترونیکی هر دو نفر‌ برسد. لازم به ذکر است موارد گفته شده مانند هر کار حقوقی دیگری، دارای جزئیات و مراحل متعددی است که در ادامه به توضیح کامل آن می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.

انواع قرارداد وکالت

تنظیم قرارداد به دو نوع وکالت مدنی (حقوقی) و قضایی (دادگستری) تقسیم می‌شود که هر کدام از این انواع، شرایط و نحوه تنظیم مخصوص به خود را دارند. وکالت حقوقی یا مدنی که به آن وکالت دفترخانه‌ای نیز گفته می‌شود، قراردادی است که هر فردی به‌صورت رسمی و دفترخانه‌ای، حتی بدون داشتن مدرک حقوق، وکالت شخص دیگری را بر عهده می‌گیرد. وکالت کاری و تام، جز این نوع وکالت هستند؛ اما وکالت دادگستری یا قضایی؛ به قراردادی گفته می‌شود که در آن موکل به وکیل پایه یک دادگستری، وکالت می‌دهد  تا از او در برابر مسائل حقوقی و کیفری دفاع کند.

 شباهت و تفاوت تنظیم قرارداد وکالت مدنی (حقوقی) و قضایی (دادگستری)

 شباهت میان این دو نوع وکالت به این شرح است که؛ وکیل و موکل، هر دو در هنگام قرارداد باید از عقل، بلوغ و رشد (در خصوص موارد مالی)، برخوردار بوده و با رضای قلبی و اختیار کامل قرارداد را امضا کرده باشند. درباره تفاوت میان این دو وکالت می‌توان گفت، قرارداد وکالت حقوقی در دفترخانه به‌صورت رسمی تنظیم و حدود اختیارات وکیل، مشخص می‌شود؛ اما قرارداد وکالت قضایی، وکیل مورد باید حتماً وکیل پایه یک دادگستری باشد و قرارداد به‌صورت الکترونیکی در سامانه ثنا ثبت شود.

 نحوه تنظیم قرارداد وکالت حقوقی (مدنی)

برای تنظیم این نوع قرارداد وکیل و موکل، باید با مدارک هویتی خود، اطلاعات پستی و شماره تماس به دفترخانه مراجعه کنند. در آنجا پس از ذکر موضوع قرارداد، جزئیات و حدود اختیارات وکیل و نحوه پرداخت هزینه وکالت، قراردادی که  توسط دفتردار، تنظیم  می‌شود را  امضا نمایند.

 نحوه تنظیم قرارداد وکالت قضایی (دادگستری)

قرارداد الکترونیکی وکالت، جایگزین قراردادهای کاغذی شده و ثبت آن در سامانه عدل ایران، برای تمام وکلا الزامی است. در ادامه نحوه ثبت این قرارداد را به طور کامل شرح می‌دهیم.

 نحوه ثبت قرارداد وکالت قضایی

ابتدا باید، آدرس سامانه عدل ایران adliran.ir را در مرورگر خود، جستجو نموده و بعد از ورود به صفحه زیر، گزینه سامانه وکلا و کارشناسان را انتخاب کنید.

 در صفحه زیر باید گزینه سامانه وکلا را انتخاب نمایید.

 در گام بعدی، نام کاربری و رمز عبور خود را در کادرهای مربوطه وارد کرده و بر روی گزینه مرحله بعد، کلیک کنید. 

سپس رمز موقتی که به تلفن همراه شما ارسال شده را وارد کرده و بر روی ورود به سامانه بزنید. 

 در این مرحله باید بر روی عبارت قرارداد الکترونیک وکالت کلیک کنید. 

 با کلیک بر روی عبارت گفته شده، در صفحه زیر مراحلی که باید برای ثبت قرارداد در سامانه قرارداد الکترونیکی قوه قضاییه، طی گردند، نمایش داده می‌شوند.

  در صفحه زیر وکیل باید، نوع وکالت، عادی، تسخیری و معاضدتی را مشخص و اطلاعات  خود را وارد کند و بر روی گزینه مرحله بعدی، کلیک نماید.

در صفحه زیر، وکیل باید با کلیک بر روی گزینه افزودن، مشخصات هویتی موکل را وارد کند. پس از اتمام این کار، اطلاعاتی موکل، توسط سامانه به طور خودکار، نمایش داده می‌شود. در انتها باید بر روی گزینه مرحله بعد کلیک کند.

  صفحه زیر نشان داده می‌شود، وکیل باید با استفاده از دکمه افزودن، مشخصات طرف دعوا را وارد نماید یا در صورت عدم دسترسی به اطلاعات طرف دعوا، گزینه هر شخص حقیقی یا حقوقی را انتخاب کند.

 در این بخش صفحه زیر دیده می‌شود که وکیل باید موضوع وکالت را مشخص کند.

  در صفحه زیر نیاز است وکیل حدود اختیارات خود را بر اساس آنچه موکل به او اعلام می‌کند، تعیین کند. 

وکیل باید در صفحه زیر، شرایط قرارداد را در کادر مربوطه، بنویسد.در قسمت بالای صفحه در کادرهای آبی، تمام مراحل شرایط قرارداد در کادرهای آبی، دیده می‌شود. اگر وکیل و یا موکل قصد اضافه کردن شرط جدیدی به متن قرارداد را داشته باشند،باید آن را در بند 32 و زیر عنوان سایر شرایط، درج کنند. 

 بعد صفحه زیر نشان داده می‌شود. وکیل باید نوع و مبلغ حق‌الوکاله را تعیین و بر روی دکمه ثبت موقت کلیک کند. 

 در صفحه زیر، کد رهگیری قرارداد صادر می‌شود. 

 در ادامه وکیل می‌تواند، پیوست‌های قرارداد وکالت خود را با استفاده از گزینه ثبت و ویرایش پیوست، ضمیمه قرارداد کرده و با کلیک بر روی گزینه اخذ امضای الکترونیک و وارد کردن کد ارسالی به تلفن همراه موکل، امضای خود و موکل را وارد و با انتخاب گزینه تایید نهایی وکالت، ثبت قرارداد در سامانه قرارداد الکترونیکی قوه قضاییه را نهایی کند.

 نحوه تنظیم قرارداد وکالتی برای ایرانیان خارج از کشور

تمامی مراحلی که برای تنظیم قرارداد الکترونیک وکالت در مرحله قبل گفته شد، برای ایرانیان خارج از کشور نیز قابل اجراست. یعنی با ثبت‌نام در سامانه ثنا، می‌توانند احراز هویت غیرحضوری انجام داده و پس از تکمیل ثبت‌نام باقی کارها را به وکیل خود در ایران بسپارند. وکیل می‌تواند قرارداد الکترونیک از جانب آنها تنظیم و بعد از امضای الکترونیکی موکل کارهای حقوقی او را پیگیری کند.

 آنچه از این مقاله آموختیم:

قطعا آشنایی با نحوه تنظیم قرارداد وکالت می‌تواند به موکل کمک کند تا با انعقاد یک قرارداد اصولی و درست مسائل حقوقی خود را بهتر و راحت‌تر پیش ببرد؛ اما ازآنجاکه حدود وکالت در قرارداد الکترونیکی معمولا توسط وکیل در سامانه ثبت می‌شود، پیشنهاد می‌کنیم باتوجه‌به سوءاستفاده‌های احتمالی از این موضوع، موکلین حتما قرارداد را مطالعه و سپس کد را برای او قرائت کنند  و در صورت ابهام در قرارداد حتما با مشاور حقوقی مشورت نمایند. پلتفرم مباشر یک سامانه و پل ارتباطی بین کارشناس حقوقی، مشاور حقوقی، وکیل دادگستری با مراجعانی هست که به دنبال انجام امور حقوقی هستند. این خدمات به سه صورت مشاوره، آموزش و انجام صفر تا صد امور حقوقی انجام می‌شود. در آخر اگر نیاز به مشاوره در این زمینه داشتید به صفحه مشاور پذیرش وکالت در مباشر مراجعه کنید.