نوشتن دادخواست به عنوان یکی از مراحل ابتدایی در فرایند پیگیری دعاوی، نقش اساسی در تشکیل و پیشبرد یک پرونده حقوقی دارد. این سند شامل تمامی جزئیات مربوط به ادعاها، مشخصات طرفین دعوا، توضیح جامع و دقیق در مورد موضوع مورد اختلاف، خواسته‌های قانونی و همچنین مستنداتی است که از ادعاها پشتیبانی می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اینکه دادخواست چیست و چگونه تنظیم می‌شود؟ حتما تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
دادخواست چیست؟
قانون تعریف دقیقی از دادخواست ارائه نکرده، اما این اصطلاح به معنای شکایت کتبی است که در قالب یک فرم رسمی به دادگاه ارائه می‌شود تا دعوا مطرح شود. دادخواست از ترکیب دو کلمه “داد” به معنای عدالت و “خواست” به معنای درخواست تشکیل شده است. شخصی که دادخواست را ارائه می‌دهد، “خواهان” و فردی که علیه او دعوا مطرح شده، “خوانده” نامیده می‌شود. فرم دادخواست دارای پنج ستون است که باید توسط خواهان تکمیل شود و باید شامل تمامی جزئیات قانونی، دلایل اثبات ادعا و موارد خواسته شده باشد.
انواع دادخواست
برای تنظیم یک دادخواست حقوقی، لازم است ابتدا با انواع مختلف دادخواست‌ها، آشنایی داشته باشیم. دادخواست انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- دادخواست واخواهی
- دادخواست دادگاه تجدید نظر
- دادخواست دیوان عدالت اداری
- دادخواست فرجام‌خواهی
- دادخواست طاری یا اضافی
- دادخواست متقابل
- دادخواست‌های اولیه که به دادگاه حقوقی ارائه می‌شوند شامل مواردی مانند: دادخواست طلاق، درخواست تأمین دلیل، مطالبه وجه، اعسار، طلاق توافقی، مطالبه وجه چک، جلب ثالث، انحصار وراثت، الزام به تنظیم سند و موارد مشابه دیگر است
نکات مهم در تنظیم دادخواست
برای اینکه دادخواست مورد قبول واقع شود، باید مطابق با ضوابط قانونی که در ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی آمده است، تدوین گردد. عدم رعایت این ضوابط ممکن است منجر به صدور حکم رد دادخواست در صورت عدم اصلاح نقص در زمان تعیین‌شده شود. در این حالت، دادگاه دادخواست را رد کرده و به آن رسیدگی نخواهد کرد.
ارائه مستندات و شواهد همراه دادخواست که می‌تواند ادعاها را ثابت کند، اهمیت زیادی دارد و تاثیر مستقیمی بر تصمیم‌گیری دادگاه دارد. این شواهد می‌توانند شامل مواردی مانند شهادت شهود، سوگند، نظرات کارشناسی و سایر مدارک باشند و باید همراه دادخواست به دادگاه تسلیم شوند.
در صورتی که نشانی خوانده مشخص نباشد و دسترسی به محل اقامت او امکان‌پذیر نباشد، لازم است که دادخواست یک‌بار در روزنامه‌های پرتیراژ منتشر گردد. اگر پس از انتشار این آگهی، خوانده اقدامی نکند، ممکن است دادگاه به صورت غیابی حکم صادر کند.
برای اطمینان از تنظیم صحیح دادخواست و جلوگیری از مشکلاتی مانند درخواست اصلاح، رد یا عدم رسیدگی، توصیه می‌شود از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید. این کار می‌تواند در صرفه‌جویی در زمان و هزینه مؤثر بوده و فرایند پرونده را آسان‌تر کند.
نحوه تنظیم دادخواست
تنظیم دادخواست به دقت بالا و رعایت اصول معینی نیاز دارد، زیرا بی‌توجهی به این اصول می‌تواند باعث رد آن شود. بر اساس ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی، دادخواست باید به زبان فارسی و بر روی اوراق رسمی مخصوص نوشته شود و اطلاعات زیر در آن حتماً قید گردد:
- نام و نام خانوادگی، نام پدر، سن، نشانی و شغل خواهان
- در صورتی که دادخواست توسط وکیل تنظیم شود، باید اطلاعات وکیل نیز درج شود
- نام و نام خانوادگی، نشانی و شغل خوانده
- تعیین خواسته و ارزش آن، مگر در شرایطی که تعیین آن امکان‌پذیر نباشد یا خواسته غیرمالی باشد
- توضیح تعهداتی که براساس آن، خواهان خود را مستحق مطالبه می‌داند و باید به‌طور شفاف بیان شود
- آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد
- ارائه دلایل و مدارکی که برای اثبات ادعا مطرح است، مانند اسناد، اطلاعات افراد آگاه و شهادت شهود (با ذکر نام، مشخصات و محل سکونت آن‌ها)
- امضای شخص دادخواست‌دهنده
آنچه در مقاله دادخواست چیست؟؛ آموختیم:
می‌توان گفت که دادخواست به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی در پیگیری حقوقی افراد شناخته می‌شود. این سند، وسیله‌ای است که از طریق آن افراد حقوق خود را در دادگاه پیگیری کرده و روند رسیدگی به اختلافات را آغاز می‌کنند. بدون تنظیم صحیح و دقیق دادخواست، احتمال رد شدن آن توسط دادگاه وجود دارد و در نتیجه، روند دادرسی به تاخیر می‌افتد.
پیشنهاد می‌کنیم که حتما کار تنظیم دادخواست را که به نوعی زیربنای یک دعوای حقوقی است، به وکیلی کارآزموده بسپارید. تبحر یک وکیل در اصول نگارش حقوقی و آشنایی کامل با انواع دادخواست‌ها، می‌تواند شانس موفقیت شما را در پرونده به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در آخر اگر نیاز به مشاوره در زمینه دادخواست داشتید پیشنهاد می‌کنیم به صفحه مشاور دادخواست مباشر مراجعه کنید.
