طرح دعاوی حقوقی مالی نیاز به داشتن شرایط رسمی و عمومی است که افراد بتوانند موضوع مورد نظر خود را به عنوان یک دعوای حقوقی مطرح کنند. در این بین مشاور متخصص در دعاوی حقوقی توسط هر یک از طرفین دعوی میتواند تاثیر قابل توجهی روی احقاق حقوق و صدور رای دادگاه داشته باشد. ما در این مقاله میخواهیم شما را با شرایط رسمی، شرایط عمومی دعاوی حقوقی مالی و نقش مشاور در این زمینه آشنا کنیم.
دعاوی حقوقی مالی چیست؟
از این نظر دعاوی به دو دسته دعاوی مالی و دعاوی غیرمالی تقسیم میشوند. برای تشخیص بهتر، ابتدا باید این دو مفهوم از هم تفکیک شوند. دعاوی مالی به دعاوی گفته میشود که اجرای آن به افراد منفعت مالی میرساند یا به عبارت دیگر ارزش مالی داشته و قابل تبدیل به ارز رایج باشد. این دعاوی میتوانند شامل موارد مقابل باشند: امور مربوط به انتقال سهم شرکت، انتقال مالکیت، مطالبه زیان ناشی از جرم، حقوق قرارداد، اموال منقول، حق شفعه، مطالبه ثمن معامله، تحدید حدود، بطلان تقسیم مال مشاع، مهریه، مطالبه وجه چک، مطالبه سهم الارث و مطالبه اجرت المثل.
شرایط رسمی دعاوی حقوقی مالی چیست؟
برای رسیدگی به دعاوی مالی باید شرایط خاصی محیا باشد تا به آن دعاوی رسیدگی شود. از جمله شرایط اصلی آن عوامل زیر هستند:
- طرفین دعاوی مالی؛
- موضوع دعاوی مالی؛
- سبب دعاوی مالی.
در ادامه هر کدام از شرایط فوق را توضیح میدهیم.
طرفین دعاوی مالی:
یک دعوی مالی در ابتدا باید طرفین مشخصی داشته باشد. در این زمینه خواهان و خوانده دو رکن اساسی این طرح دعوی هستند. خواهان به معنی کسی است که شکایت را مطرح میکند و خوانده به معنی کسی است که شکایت برای او مطرح شده و به حوزه رسیدگی به دعاوی مالی فراخوانده میشود.
موضوع دعاوی مالی:
شکایتی که فرد خواهان مطرح میکند باید دارای موضوعی محکم و مشخص باشد. این موضوع دعاوی مالی یک حق مالی مشخص بوده که قابل مطالبه و احقاق حقوق در دادگاه است. حال ممکن است این حق مالی در اثر یک قرارداد ایجاد شده باشد یا به استناد به قانون مطرح شود. در رابطه با تهیه، تنظیم و طرح موضوع درست که قابل طرح دعوا باشد، افراد معمولا از مشاور حقوقی یا وکیل استفاده میکنند. وکیل شرایط را از خواهان دعوی دریافت کرده و موضوع را در وجه حقوقی صحیح، مطرح میکند.
سبب دعاوی مالی:
سبب دعاوی مالی همان حقی است که به استناد به قوانین، مقررات، آیین نامه یا حتی قراردادهای رسمی و غیر رسمی در چارچوب قانون ایجاد میشود. بر این اساس موضوع دعاوی محکمه پسند بوده و میتواند در دادگاه مطرح شود. اگر سبب دعاوی وجه قانونی نداشته باشد، رسیدگی به آن پرونده نمیتواند نتیجه مثمر ثمری برای خواهان دعاوی داشته باشد. یک مشاور حقوقی یا وکیل، پیش از طرح شکواییه میتواند با بررسی موضوع، سبب دعاوی مالی و مستندات این مسئله را مطرح کند که این شکایت حدودا چند درصد احتمال موفقیت خواهد داشت و این که آیا قابل مطرح کردن است یا خیر.
بیشتر بخوانید: دعاوی حقوقی مالی و چک چیست؟ + قوانین 1404
شرایط عمومی دعاوی حقوقی مالی چیست؟
شرایط عمومی دعاوی حقوقی مالی شامل موارد زیر است:
- اهلیت حقوقی خواهان؛
- حقوقی بودن دعوا؛
- معتبر بودن حق طرح دعوا.
در ادامه هر کدام از شرایط عمومی دعاوی حقوقی مالی را بررسی میکنیم.
اهلیت حقوقی خواهان:
اهلیت حقوقی به زبان ساده به این معنی است که خواهان نباید صغیر، نابالغ، محجور و دارای مشکلات روانی شدید باشد. در کنار موارد نام برده، افرادی هم که در اثر مصرف مواد مخدر توان تصمیم گیری خود را از دست دادهاند میتوانند فاقد اهلیت قانون باشند. در این زمینه شخصی اهلیت قانونی دارد که در ضمن داشتن سن کافی، شرایط عقل و اراده کافی برای تصمیم گیری و دفاع از حقوق خود را داشته باشد. اگر خواهان دعوا اهلیت حقوقی نداشته باشد، طرح دعوا باطل بوده و اصلا به آن رسیدگی نمیشود. اهلیت حقوقی خواهان تعیین میکند که آیا این فرد صلاحیت طرح دعوا را دارد یا خیر.
یک وکیل حقوقی متخصص میتواند به نمایندگی از خواهان در دادگاه حاضر شده و از اهلیت وی دفاع کند یا به خوانده کمک کند که موضوع اهلیت نداشتن خواهان را در دادگاه مطرح نماید. این موضوع برای طرح شکواییه بسیار حیاتی بوده و تاثیر مستقیمی روی نتیجه دعاوی حقوقی مالی دارد.
حقوقی بودن دعوا:
لازم است که ماهیت دعوا حقوقی باشد تا قابلیت پیگیری کردن از طریق مراجع قضایی را به فرد بدهد. به زبان ساده موضوع دعوا باید بر اساس قانون، یک حق مشخص بوده و قابل مطالبه باشد. در صورتی که ماهیت دعوا حقوقی نباشد، این طور گفته که این دادگاه صلاحیت رسیدگی به آن را ندارد؛ زیرا دادگاه مسئولیت رسیدگی به امور حقوقی و قانونی را دارد. در این مورد مشاور حقوقی یا وکیل، با بررسی موضوع میتواند حدود دعوا را مشخص کند؛ یعنی بگوید که موضوع مطرح شده برای دعوا، قابلیت پیگیری حقوقی را دارد یا در محدوده حقوقی نمیگنجد.
معتبر بودن حق طرح دعوا:
در برخی موارد افراد حق طرح دعوا را از دست خواهند داد. یکی از موارد متداول و ساده، اتمام مدت زمان پیگیری و گذشت مهلت قانونی است. این مدت زمان برای موضوعات مختلف، متفاوت بوده و ممکن است برای موضوعات تجاری کوتاه مدتتر و برای امور ملکی و مالکیت بلند مدتتر باشد. در برخی موارد هم حق طرح دعوا با گذشت زمان معتبر خواهد بود. در صورت انصراف صریح شاکی، اعلام سازش طرفین و صدور رای قطعی دادگاه، فرد دیگر نمیتواند دعوی مالی جدیدی را در همان زمینه مطرح کند. موارد معتبر بودن یا نامعتبر بودن حق طرح دعوا بسیار متعدد بوده و پرداختن به تمام موارد آن از چارچوب موضوع خارج است؛ اما اگر بخواهیم یکی از موارد متداول را نام ببریم، عدم اعتبار طرح دعوا بر اساس قراردادی است که پیشتر باطل شده یا بر اساس موضوع طرح شکایت، دیگر اعتباری ندارد.
چرا تعیین شرایط دعاوی حقوقی مالی مهم است؟
آشنایی با شرایط دعاوی حقوقی و مشخص بودن دعاوی حقوقی مالی از غیر مالی میتواند تاثیر زیادی روی روند رسیدگی به دعوی داشته باشد. این موضوع صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به موضوع، احتساب و استناد به قوانین و آثار حکم صادره را دستخوش تغییرات اساسی قرار میدهد. اغلب افراد به علت پیچیدگیهای قانونی، صلاحیت رسیدگی و تشخیص این امور را ندارند؛ به همین دلیل پیشنهاد میشود که این موضوع را از طریق مشاوره حقوقی با وکیل خود پیگیری کنند
نقش مشاور حقوقی در دعاوی مالی چیست؟
نقش و وظیفه مشاور حقوقی در برطرف کردن یا رسیدگی به دعاوی حقوقی مالی شامل موارد زیر است:
- کمک به جمع آوری مدارک؛
- افزایش آگاهی مراجع؛
- بررسی پرونده حقوقی مالی؛
- تنظیم دادخواست؛
- حضور در دادگاه؛
- پیگیری امور قضایی.
در ادامه هر کدام از وظایف فوق را توضیح میدهیم.
کمک به جمع آوری مدارک:
جمع آوری مدارک و مستندات پیش از طرح دعاوی مالی یکی از مهمترین گامهایی است که پیش از پیگیریهای قضایی باید انجام شود. در این زمینه مشاور حقوقی شما را در شناسایی مراکز معتبر دریافت مدارک و شیوه انجام کار راهنمایی میکند. همچنین میتواند مدارک افراد متقاضی را بررسی کرده و مدارک معتبر را از نامعتبر تفکیک کند.
افزایش آگاهی مراجع:
مراجعان میتوانند صرفا جهت افزایش آگاهی و آموزش در حوزه دعاوی حقوقی مالی به مشاور مراجعه کنند. این جلسات معمولا برای پیشگیری و افزایش اطلاعات در رابطه با حقوق خود و مسئولیت در قبال دیگران انجام میشود. بسیاری از شرکتها، سازمانها و کارفرمایان پیش از هر گونه طرح دعوی، معمولا درخواست یک جلسه مشاوره حقوقی جهت بررسی موضوع را دارند. گاهی در این جلسات مشخص میشود که فرد مورد نظر قانونا حقی از موضوع مورد مناقشه نداشته یا این که برعکس، دارای حقوقی قابل پیگیری بوده و دارای منافع مالی است.
بررسی پرونده حقوقی مالی:
یکی از وظایف مشاور حقوقی در حوزه دعاوی مالی بررسی پروندههایی است که از طرف فرد خواهان یا خوانده مبهم به نظر میرسد. در این بررسی، وکیل یا مشاور حقوقی با دریافت موضوع و استناد به قانون، سعی در تفهیم موضوع خواهد داشت. مشاور در این جلسه، میتواند به طور حدودی مطرح کند که پرونده مورد نظر در صورت طرح دعاوی مالی، چند درصد احتمال موفقیت خواهد داشت. وکیل در صورت پایین بودن احتمال موفقیت، راه حلهای احتمالی را برای افزایش شانس موفقیت مطرح خواهد کرد.
تنظیم دادخواست:
مشاور حقوقی به زبان ساده و عامیانه موضوع دعاوی حقوقی مالی را شنیده و با کمک آن دادخواست را به زبانی حقوقی و معتبر تهیه و تنظیم میکند. افراد برای ارائه دادخواست قانونی بهتر است از کمک وکیل خود استفاده کنند. همچنین وکیل میتواند ارائه دادخواست را به نمایندگی از موکل خود انجام دهد.
حضور در دادگاه:
وکیل حقوقی میتواند به نمایندگی از موکل خود در جلسات دادگاه حضور پیدا کرده و با استناد به قانون از حقوق موکل خود دفاع کند. این مسئولیت وکیل حقوقی باعث میشود که موکلان اضطراب کمتری را تجربه کرده و نسبت به نتیجه قضاوت دادگاه، اطمینان بیشتری داشته باشند.
پیگیری امور قضایی:
مشاور یا وکیل حقوقی میتواند تمام پیگیریهای لازم در زمینه طرح دعوی، جلسه دادگاه، حکم قضایی و در پایان اجرایی شدن حکم را انجام دهد. این پیگیری و ارائه گزارش که توسط وکیل به موکل انجام میشود، معمولا برای شرکتها و دعاوی مالی با ارزش مالی بالا، صورت میپذیرد.
آنچه که از این مقاله آموختیم:
دعاوی حقوقی مالی به دعاوی گفته میشود که اجرای آن به افراد منفعت مالی میرساند یا به عبارت دیگر ارزش مالی داشته و قابل تبدیل به ارز رایج باشد. از جمله شرایط رسمی این دعاوی شامل مشخص بودن طرفین دعاوی مالی، موضوع دعاوی مالی و سبب دعاوی مالی است. همچنین طرح دعاوی مالی نیازمند رعایت شرایطی از قبیل اهلیت حقوقی خواهان، حقوقی بودن دعوا و معتبر بودن حق طرح دعوا است. مشاور حقوقی دعاوی مالی جهت افزایش آگاهی مراجع، پیگیری و طرح دادخواست، میتواند نقش موثری را ایفا کند. در آخر اگر نیاز به مشاوره در این زمینه داشتید به صفحه مشاور دعاوی مراجعه کنید.