درباره مالیاتهای مستقیم باید به این نکته اشاره کنیم که این نوع از مالیات به دو زیر دسته اصلی تقسیم می‌شود:

الف) مالیات بر دارایی:

اساس و مبنای مالیات بر دارایی، ثروت مسئول پرداخت مالیات (مودی) است.

این نوع از مالیات خودش به دو دسته تقسیم می شود:

1. مالیات بر ارث: مهم ترین نوع مالیات بر دارایی، مالیات بر ارث است. مالیات بر ارث مالیاتی است که از اموال و دارایی های شخص که پس از فوت وی باقی می ماند، دریافت می شود.
2. مالیات و انواع آن مالیات حق تمبر: مالیات حق تمبر از انواع مالیات های مستقیم است که از طریق الصاق و ابطال تمبر بر اسناد، اوراق و مدارک به منظور رسمیت بخشیدن یا لازم الاجرا نمودن آنها، از مودی دریافت می شود.( مواد ۴۴ تا ۵۱ قانون مالیات های مستقیم )

ب) مالیات بر درآمد:

در این نوع از مالیات، درآمد افراد و شرکت ها (و نه ثروت آنها) مبنای مالیات است.

شاید بتوان گفت که مالیات بر درآمد اشخاص مهم ترین نوع مالیات است.” مالیات بر درآمد ” خود نیز به گروه های زیر تقسیم می شود:

1. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمد املاک
2. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمد حقوق
3. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمد مشاغل
4. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمد کشاورزی
5. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
6. مالیات و انواع آن مالیات بر درآمدهای اتفاقی