مهندسان عضو سازمان نظام مهندسی مانند سایر مشمولان مالیاتی موظف‌اند هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را به شکل الکترونیکی برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. این اظهارنامه گزارشی کامل از درآمدها، هزینه‌ها و فعالیت‌های یک‌ساله فرد یا شرکت است و مبنای محاسبه مالیات قرار می‌گیرد. آشنایی با آخرین مقررات مالیاتی و تغییرات هر سال برای مهندسین ناظر اهمیت زیادی دارد، زیرا بی‌اطلاعی از آن‌ها می‌تواند باعث اعمال جریمه شود.
اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر چیست و چرا اهمیت دارد؟
اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر سندی است که درآمدها، هزینه‌ها و اطلاعات مالی مرتبط با فعالیت‌های مهندسی را به سازمان امور مالیاتی اعلام می‌کند. این فرآیند به دولت کمک می‌کند درآمد واقعی را مشخص کرده و مالیات متناسب را محاسبه کند. از نظر قانونی، ارسال این اظهارنامه برای همه مهندسان ناظر الزامی است و تخیر یا عدم ارسال آن علاوه بر جریمه، محرومیت از معافیت‌های قانونی را به همراه دارد.
چه کسانی به عنوان مهندس ناظر باید اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند؟
طبق تبصره ۳ ماده ۱۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم، هر مهندس ناظری که پروانه اشتغال دریافت کرده باشد، حداکثر چهار ماه فرصت دارد تا با مراجعه به اداره مالیات مندرج در پشت پروانه، پرونده مالیاتی تشکیل دهد. محل درج‌شده روی پروانه به‌عنوان آدرس فعالیت مهندس در نظر گرفته می‌شود و همان مبنای تعیین حوزه مالیاتی خواهد بود. حتی مهندسینی که فعالیتی ندارند نیز باید اظهارنامه ارسال کنند و در بخش درآمد، رقم صفر درج شود.
مراحل ثبت اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر در سامانه سازمان امور مالیاتی
ابتدا وارد سایت www.tax.gov.ir یا my.tax.gov.ir شوید و با وارد کردن کد ملی، رمز عبور و کد امنیتی به سامانه دسترسی پیدا کنید. پس از ورود، منوی مربوط به اظهارنامه را انتخاب کنید. عملکرد سال مورد نظر را مشخص کرده و با انتخاب گزینه ورود به پرونده، به بخش مربوط به همان سال منتقل شوید تا امکان تکمیل اطلاعات فراهم شود. در جداول مخصوص، اطلاعات مربوط به درآمدها، هزینه‌ها و سایر جزئیات مالی را با دقت وارد کنید تا سامانه بتواند محاسبه دقیق انجام دهد. پس از وارد کردن اطلاعات، سیستم به‌صورت خودکار مالیات را محاسبه می‌کند؛ سپس باید ثبت نهایی را انجام داده و اطلاعات را تایید کنید. پس از تایید نهایی، کد رهگیری صادر می‌شود که با استفاده از آن می‌توانید مبلغ مالیات محاسبه شده را از طریق درگاه‌های پرداخت واریز کنید. مهلت ارسال اظهارنامه برای عملکرد سال ۱۴۰۳ در سال ۱۴۰۴ تا پایان شهریور تعیین شده و حتی اگر هیچ فعالیت مالی نداشته باشید نیز ارسال اظهارنامه الزامی است.
مدارک لازم برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر
مدارک لازم برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر عبارتند از:
- معرفی‌نامه از سازمان نظام مهندسی یا دفتر نمایندگی محل سکونت.
- اصل و کپی پروانه اشتغال (پشت و رو).
- کپی کارت ملی و شناسنامه (تمام صفحات).
- سند مالکیت یا اجاره نامه معتبر با کد رهگیری.
- گواهی امضا از دفترخانه اسناد رسمی.
- دفترچه ثبت نام تهیه شده از اداره مالیات.
- پرینت پیش ثبت نام کد اقتصادی.
در هنگام تکمیل فرم‌ها، بخش مربوط به اطلاعات بانکی و کارتخوان باید دقیق وارد شود. شماره شبا، شماره حساب و اطلاعات دستگاه‌های کارتخوان ثبت‌شده به نام مهندس در سامانه مالیاتی درج می‌شود تا تطابق تراکنش‌ها با پرونده مالیاتی بررسی گردد.
معافیت‌ها و تبصره‌های مالیاتی مرتبط با مهندسین ناظر
- مهندسان عضو نظام مهندسی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند.
- سقف معافیت مالیاتی برای درآمد مشاغل در سال ۱۴۰۴ معادل ۱۴۴ میلیون تومان تعیین شده است.
- سقف معافیت سالانه حقوق‌بگیران در این سال ۲۸۸ میلیون تومان است. استفاده از معافیت‌ها منوط به ارسال اظهارنامه در مهلت قانونی است.
محاسبه مالیات مهندس ناظر بر اساس درآمد و تعرفه نظام مهندسی
مالیات بر اساس درآمد خالص سالانه محاسبه می‌شود. برای درآمدهای بالاتر از سقف معافیت، نرخ‌های پلکانی اعمال خواهد شد. تعرفه‌های نظام مهندسی و میزان کارکرد سالانه، مبنای اصلی محاسبه است.
نکات مهم در خصوص اعتراض به مالیات اعلام شده و اصلاح اظهارنامه
در صورت مغایرت مالیات محاسبه‌شده با واقعیت، مهندس می‌تواند ظرف مهلت مقرر به آن اعتراض کند. این فرآیند از طریق سامانه مالیاتی انجام شده و نیازمند ارائه اسناد و مدارک پشتیبان است. همچنین امکان اصلاح اظهارنامه در بازه زمانی مشخص وجود دارد.
جریمه‌ها و تبعات عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر
جریمه‌ها و تبعات عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر شامل موارد زیر است:
- جریمه غیرقابل بخشودگی معادل ۴۰٪ مالیات برای عدم ارسال اظهارنامه.
- جریمه ۲۰٪ برای عدم ارائه دفاتر قانونی یا صورتهای مالی.
- جریمه ۲.۵٪ ماهانه بابت تاخیر در پرداخت مالیات.
- جریمه ۱۰٪ برای عدم صدور صورتحساب.
- جریمه ۱٪ برای عدم ارسال فهرست معاملات.
- محرومیت از معافیت‌ها و تسهیلات مالیاتی.
جمع بندی
اظهارنامه مالیاتی مهندس ناظر گزارشی الکترونیکی از درآمد، هزینه و فعالیت‌های مالی سالانه است که همه مهندسان ناظر حتی بدون فعالیت باید در مهلت قانونی برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. ثبت نام و ورود از طریق سایت www.tax.gov.ir یا my.tax.gov.ir انجام شده و پس از انتخاب سال عملکرد، اطلاعات مالی در جداول تکمیل می‌شود؛ سامانه مالیات را محاسبه کرده و پس از تایید، کد رهگیری صادر می‌کند. مدارکی مانند پروانه اشتغال، کارت ملی، شناسنامه، سند محل فعالیت، گواهی امضا و اطلاعات بانکی لازم است.
سوالات متداول
آیا بدون فعالیت هم باید اظهارنامه ارسال شود؟
بله، حتی در صورت نداشتن هیچ‌گونه فعالیت و با درآمد صفر، ارسال اظهارنامه الزامی بوده و باید در سامانه ثبت شود.
مهلت ارسال اظهارنامه چه زمانی است؟
مهلت قانونی ارسال اظهارنامه تا پایان تیر هر سال است که برای عملکرد سال ۱۴۰۳ در سال ۱۴۰۴، این مهلت تا پایان شهریور تمدید شده است.
آیا می‌توان اظهارنامه را اصلاح کرد؟
بله، امکان اصلاح اظهارنامه وجود دارد اما فقط در بازه زمانی مشخص‌شده توسط سازمان امور مالیاتی می‌توان این کار را انجام داد.
