صرافی‌ها یکی از ارکان نظام مالی و ارزی محسوب می‌شوند و نقش مستقیمی در تسهیل مبادلات بین‌المللی، گردشگری، واردات و صادرات دارند. از آنجا که فعالیت صرافی‌ها به‌طور مستقیم با گردش پول، تبادل ارز و مدیریت منابع مالی مرتبط است، این حوزه یکی از حساس‌ترین زمینه‌های اقتصادی به شمار می‌رود. حساسیت این فعالیت به ویژه در زمینه‌هایی همچون پولشویی (Money Laundering)، تامین مالی تروریسم و انتقال غیرمجاز سرمایه باعث شده تا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سایر نهادهای ناظر، نظارت سختگیرانه‌ای بر تاسیس و عملکرد صرافی‌ها اعمال کنند. بنابراین، تاسیس و فعالیت صرافی‌ها تنها با مجوز رسمی بانک مرکزی و در چارچوب مصوبات شورای پول و اعتبار و قوانین موضوعه کشور مجاز است. برای گرفتن مجوز فعالیت می توانید با کارشناسان و وکیل های متخصص مباشر در تماس باشید.

شرایط و الزامات کلی اخذ مجوز صرافی

برای تاسیس صرافی، متقاضی باید مجموعه‌ای از شرایط قانونی، مالی، فنی و شخصی را بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی رعایت کند. این الزامات با هدف حفظ شفافیت مالی، جلوگیری از سوءاستفاده ارزی و تضمین امنیت معاملات طراحی شده‌اند.

قالب حقوقی صرافی

فعالیت صرافی در ایران تنها در قالب شرکت تجاری امکان‌پذیر است. متقاضیان حقیقی و حقوقی باید متناسب با نوع فعالیت خود یکی از دو قالب زیر را انتخاب کنند:

اشخاص حقیقی: این گروه تنها در قالب شرکت تضامنی مجاز به تاسیس صرافی هستند. این نوع شرکت‌ها بیشتر برای صرافی‌های نوع اول و دوم که توسط اشخاص حقیقی اداره می‌شوند مناسب است.

اشخاص حقوقی: بانک‌ها، موسسات اعتباری غیربانکی و شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس می‌توانند در قالب شرکت سهامی خاص اقدام به تاسیس صرافی نوع دوم نمایند.

این تفکیک حقوقی به بانک مرکزی امکان می‌دهد که ساختار مالی، مدیریتی و نظارتی هر صرافی را متناسب با سطح فعالیت و میزان مسئولیت بررسی کند.

برای اطلاعات بیشتر درباره مشاوره اخذ جواز کسب صنفی می توانید با کارشناسان مباشر در تماس باشید.

حداقل سرمایه مورد نیاز

یکی از مهم‌ترین معیارهای صدور مجوز، سرمایه اولیه صرافی است. سرمایه باید پیش از ثبت شرکت و به‌صورت نقدی نزد یکی از موسسات اعتباری تودیع شود و بانک مرکزی نیز منشا آن را از نظر مالی و ضدپولشویی بررسی و تایید می‌کند.

حداقل ۹۰ درصد از سرمایه صرافی‌های سهامی خاص باید به‌طور مستقیم به شخص حقوقی موسس تعلق داشته باشد. همچنین در صورت زیان انباشته بیش از ۵۰ درصد سرمایه، شرکت موظف به افزایش یا کاهش سرمایه یا انحلال قانونی خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر مشاوره اخذ جواز مشاغل خانگی با مباشر تماس بگیرید.

صلاحیت فردی و حرفه‌ای موسسان و مدیران

تمامی اعضای هیئت‌مدیره، مدیرعامل و شرکای موسس باید تابعیت ایرانی داشته و در کشور سکونت دائم داشته باشند. علاوه بر این، آنان نباید چک برگشتی رفع‌سوءاثر نشده، بدهی غیرجاری بانکی یا بدهی قطعی مالیاتی داشته باشند. احراز صلاحیت فردی نیز از طریق استعلامات قضایی، انتظامی و مالیاتی انجام می‌شود.

شرایط مدیران صرافی

مدیرعامل باید حداقل ۳۰ و حداکثر ۷۰ سال سن داشته باشد و مدرک کارشناسی در رشته‌های اقتصاد، حسابداری، حقوق یا مدیریت داشته باشد. علاوه بر مدرک تحصیلی، داشتن حداقل پنج سال سابقه کاری با بیمه در موسسات مالی و اعتباری الزامی است. همچنین، دریافت گواهینامه مهارت عملیات صرافی از موسسات آموزشی تایید شده مانند موسسه آموزش عالی بانکداری ایران شرط لازم محسوب می‌شود. پس از بررسی مدارک، مدیرعامل باید در مصاحبه تخصصی بانک مرکزی شرکت کرده و تاییدیه صلاحیت حرفه‌ای دریافت کند.

موارد ممنوعیت حضور در ترکیب موسسان

بانک مرکزی برای جلوگیری از تعارض منافع، برخی محدودیت‌ها را در نظر گرفته است. موسسان و مدیران صرافی‌ها نمی‌توانند هم‌زمان:

1. عضو هیئت‌مدیره یا مدیرعامل موسسات اعتباری دیگر باشند.
2. سهام‌دار یا مدیر صرافی دیگری باشند.
3. در دو سال گذشته در صرافی‌هایی فعالیت کرده باشند که مجوزشان باطل شده است.

مراحل گام به گام دریافت مجوز صرافی

فرآیند اخذ مجوز شامل دو مرحله اصلی است: ثبت شرکت و سپس اخذ مجوز فعالیت از بانک مرکزی.

در ابتدا متقاضی باید به سامانه جامع ثبت شرکت‌ها به نشانی irsherkat.ssaa.ir مراجعه کرده و نوع شرکت (تضامنی یا سهامی خاص) را انتخاب کند. سپس با وارد کردن اطلاعات اولیه، مشخصات مدیران، میزان سرمایه و موضوع فعالیت (عملیات صرافی) مراحل ثبت را تکمیل کند. پس از تأیید اساسنامه و صورتجلسات، مدارک به‌صورت اینترنتی ارسال و نسخه فیزیکی به اداره ثبت شرکت‌ها پست می‌شود.

پس از ثبت شرکت، متقاضی باید به سامانه پنجره واحد مجوزهای بانکی بانک مرکزی (nbfi.cbi.ir) مراجعه کرده و گزینه “تاسیس صرافی” را انتخاب کند. پس از بررسی صلاحیت‌ها، بانک مرکزی اجازه‌نامه تأسیس با اعتبار شش ماه صادر می‌کند.

در گام بعدی و حداکثر ظرف یک سال، صرافی باید برای دریافت اجازه‌نامه فعالیت اقدام نماید، در غیر این صورت شرکت باید منحل شود.

یکی از مراحل مهم در فرآیند صدور مجوز، تایید مکان فعالیت است. محل صرافی باید ملکی یا دارای سرقفلی و به نام شرکت باشد و امنیت آن از سوی پلیس اماکن و مراجع ذی‌صلاح تایید شود. صرافی‌های بانکی نیز باید محل جداگانه‌ای از شعبه اصلی بانک داشته باشند.

بانک مرکزی در مرحله نهایی، تیمی از بازرسان را برای بررسی اسناد مالی، نرم‌افزارها، رعایت مقررات و وضعیت امنیتی به محل صرافی اعزام می‌کند. در صورت مشاهده ایراد، اخطار کتبی با مهلت مشخص برای اصلاح صادر می‌شود. برای اطلاعات بیشتر درباره مشاوره اخذ پروانه تاسیس می توانید با کارشناسان مباشر در تماس باشید.

مدارک مورد نیاز جهت دریافت مجوز رسمی صرافی

مدارک مورد نیاز باید از طریق سامانه‌های بانک مرکزی ارسال شود و شامل موارد زیر است:

1. مدارک هویتی اعضای هیئت‌مدیره و شرکا
2. مدارک تحصیلی و سوابق بیمه‌ای مدیرعامل
3. اساسنامه و آگهی تاسیس شرکت
4. صورتجلسه مجمع عمومی موسسین
5. گواهی عدم سوءپیشینه برای تمام اعضا
6. تعهدنامه نداشتن سمت در سایر صرافی‌ها
7. گواهی تسویه مالیاتی و استعلام بانکی بدون بدهی
8. گواهی مسدودی سرمایه و تایید منشا آن
9. طرح توجیهی کسب‌وکار شامل نوع صرافی، بازار هدف، منابع مالی و برآورد سودآوری
10. سند مالکیت یا اجاره‌نامه رسمی محل صرافی و تاییدیه پلیس اماکن

انواع مجوز صرافی: سنتی و دیجیتال

صرافی‌ها از نظر نوع فعالیت به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

صرافی نوع دوم می‌تواند پس از سه ماه فعالیت موفق به سطح دوم و پس از یک سال به سطح سوم ارتقا یابد.

در حال حاضر، هیچ صرافی رمزارزی در ایران مجوز رسمی از بانک مرکزی ندارد. فعالیت پلتفرم‌های آنلاین فقط در چارچوب ضوابط ابلاغی بانک مرکزی و با تایید امنیت فنی ممکن است. این پلتفرم‌ها موظف به اخذ تاییدیه امنیت اطلاعات و الزامات فنی رمزنگاری از بانک مرکزی هستند.

اشتباهات رایج در فرآیند اخذ مجوز

دلایل اصلی رد صلاحیت یا تاخیر در صدور مجوز شامل موارد زیر است:

• نقص در مدارک یا اطلاعات ثبت‌شده
• نداشتن سرمایه کافی یا شفاف نبودن منشأ آن
• سابقه کیفری یا مالی مدیران
• ارائه اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده به بانک مرکزی
• برای افزایش شانس موفقیت، رعایت موارد زیر ضروری است:
• اجرای دقیق مقررات ضدپولشویی
• تامین کامل سرمایه و ارائه مدارک بانکی معتبر
• احراز صلاحیت مدیران با مدارک تحصیلی و گواهینامه مهارت
• اخذ تاییدیه امنیتی محل فعالیت پیش از ثبت نهایی

الزامات فنی و امنیتی صرافی‌ها

الزامات فنی و امنیتی صرافی‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:

سامانه‌های نظارتی و رمزنگاری اطلاعات

تمامی صرافی‌ها باید عملیات خود را هم‌زمان با وقوع تراکنش در سامانه‌های بانک مرکزی مانند سامانه سنا (SNB) ثبت کنند. این سامانه به‌طور مستقیم به بانک مرکزی متصل است و کنترل بر معاملات ارزی را تسهیل می‌کند. صرافی موظف است نرم‌افزارهای مالی خود را با استانداردهای حسابداری هماهنگ کرده و گزارش‌های روزانه معاملات را ارائه دهد.

الزامات مبارزه با پولشویی

قوانین مبارزه با پولشویی در صرافی‌ها بسیار سختگیرانه اجرا می‌شود. مقررات کلیدی عبارتند از:

1. احراز کامل هویت مشتری برای معاملات بیش از ۱۰ میلیون ریال
2. محدودیت سقف روزانه معاملات نقدی تا ۵۰ میلیون ریال برای هر مشتری
3. الزام به گزارش فوری معاملات مشکوک به واحد اطلاعات مالی بدون اطلاع مشتری
4. ارائه مستندات منشا وجوه در معاملات کلان

ضمانت‌نامه بانکی و محدودیت‌های عملیاتی برای صرافی ها

صرافی موظف است ضمانت‌نامه بانکی بدون قید و شرط حسن انجام تعهد به نفع بانک مرکزی ارائه کند. مبلغ این ضمانت‌نامه حداقل ۵۰ درصد آخرین سرمایه ثبت‌شده صرافی است و تا پایان فعالیت باید تمدید شود. در صورت کارسازی ضمانت‌نامه، مجوز فعالیت صرافی تعلیق خواهد شد.

فعالیت‌هایی مانند اعطای تسهیلات، دریافت سپرده از مشتریان، یا انجام معاملات آتی و سلف ارز برای صرافی‌ها ممنوع است. همچنین دارایی‌های صرافی نباید به‌عنوان وثیقه برای اشخاص ثالث مورد استفاده قرار گیرد.

خدمات مشاوره و راهنمایی تیم مباشر در روند اخذ مجوز صرافی

تیم مباشر با بهره‌گیری از مشاوران متخصص در حوزه‌های حقوقی، مالی و بانکی، خدمات جامعی را برای متقاضیان اخذ مجوز صرافی ارائه می‌دهد. این مجموعه تمام مراحل از ثبت شرکت تا دریافت مجوز فعالیت از بانک مرکزی را به‌صورت کاملاً غیرحضوری و آنلاین انجام می‌دهد و کاربران می‌توانند از طریق کارتابل شخصی خود، روند پیشرفت پرونده را لحظه‌به‌لحظه پیگیری کنند. دسترسی آسان به مشاوران، حق انتخاب کارشناس، پرداخت و تماس امن، حفظ حریم خصوصی و پشتیبانی دائمی از مهم‌ترین مزایای رقابتی مباشر است. این تیم با رویکردی شفاف و کاربرمحور، همراه متقاضیان تا صدور نهایی مجوز و آغاز فعالیت رسمی صرافی می‌ماند.

جمع بندی

اخذ مجوز صرافی یکی از مراحل برای فعالیت قانونی در بازار ارز و مبادلات مالی ایران است و تحت نظارت دقیق بانک مرکزی انجام می‌شود تا از سوءاستفاده‌های مالی و پولشویی جلوگیری شود. این فرآیند شامل رعایت شرایط حقوقی و مالی، احراز صلاحیت مدیران، ثبت شرکت، تودیع سرمایه و دریافت اجازه نامه تاسیس و فعالیت است. صرافی‌ها باید الزامات فنی، امنیتی و گزارش‌دهی را رعایت کنند و فعالیت‌های ممنوعه را اجرا نکنند. خدمات مشاوره‌ای تیم مباشر نیز با پشتیبانی آنلاین و پیگیری لحظه‌ای، مسیر اخذ مجوز را برای متقاضیان ساده و مطمئن می‌کند.

سوالات متداول

مدت زمان صدور و اعتبار مجوزها چقدر است؟

اجازه‌نامه تاسیس شش ماه اعتبار دارد و تنها یک‌بار تا سه ماه دیگر قابل تمدید است. مجوز فعالیت در بار نخست دو ساله صادر می‌شود و در تمدیدهای بعدی حداکثر پنج سال اعتبار خواهد داشت. به‌طور میانگین، فرآیند صدور مجوز تاسیس حدود ۳۶۰ روز کاری و صدور مجوز فعالیت حدود ۱۸۰ روز کاری زمان می‌برد.

موارد ابطال یا سلب صلاحیت در اخذ جواز صرافی ها چه مواردی هستند؟

در صورت بروز تخلف، بانک مرکزی می‌تواند از تذکر کتبی تا ابطال مجوز اقدام کند. تخطی از مقررات، ارائه اطلاعات نادرست، عدم ایفای تعهدات یا ورشکستگی از دلایل اصلی ابطال مجوز هستند. مدیران سلب صلاحیت شده نیز تا دو سال از فعالیت در سایر صرافی‌ها محروم خواهند بود.

مجازات فعالیت بدون مجوز چیست؟

فعالیت صرافی بدون مجوز رسمی بانک مرکزی جرم محسوب می‌شود و بر اساس بند (ب) ماده ۱۴ قانون برنامه ششم توسعه، مجازات آن حبس و شلاق تعزیری درجه شش است. علاوه بر آن، ارزهای مورد معامله ضبط و جریمه‌ای معادل دو برابر ارزش ریالی ارز نیز اعمال می‌شود.