نقش هیات مدیره در تعاونیها چیست؟
نقش هیات مدیره در تعاونیها بسیار مهم است و تاثیر بسزایی بر عملکرد و موفقیت این نهادهای اقتصادی دارد.
هیات مدیره به عنوان نمایندهی اعضا و مدیر اجرایی تعاونی، مسئولیتهای متعددی را بر عهده دارد که شامل موارد زیر میشود:
مهمترین نقش هیات مدیره در تعاونیها
۱. تصمیمگیری در مورد راهبردها و سیاستهای عمومی تعاونی
۲. مدیریت عملیات روزانه و اجرای برنامهها و پروژههای تعاونی
۳. ارتباط با اعضا و ارائهی گزارشهای مالی و عملکرد تعاونی
۴. ارتقاء نظام مدیریت و کنترل داخلی تعاونی
۵. حفظ تعادل بین منافع اعضا، کارکنان و جامعه
۶. ارتقاء فرهنگ تعاون و اعتماد درون تعاونی
۷. رسیدگی به مسائل حقوقی و قانونی تعاونی
بنابراین، هیات مدیره به عنوان سازمان اجرایی تعاونی، نقش بسیار مهمی در موفقیت و پیشرفت این نهاد دارد و باید از افراد مجرب و متعهد برای عضویت در این هیات استفاده شود.
۱۷ مورد از نقش هیات مدیره در تعاونیها
۱- دعوت به تشکیل مجمع عمومی عادی و فوق العاده
۲- اجرای اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی و سایر مقررات مربوطه به هیأت مدیره
۳- تعیین و نصب، عزل و قبول استعفای مدیر عامل و نظارت بر کارهای وی و پیشنهاد میزان حقوق و مزایای مدیر عامل
۴- قبول درخواست عضویت داوطلبان عضویت در شرکت
۵- امکان تصمیم درباره انتقال سهام به اعضاء به یکدیگر
۶- دریافت استعفای هر یک از اعضای هیأت مدیره
۷- نظارت بر هزینههای جاری شرکت تعاونی و رسیدگی به حسابها و همچنین ارائه نتایج آن به بازرس یا بازرسان و تسلیم به موقع گزارش های مالی و ترازنامه و حساب سود و زیان به مجمع عمومی عادی
۸- توضیحات لازمه در مورد ترازنامه و تسلیم به موقع گزارشهای مالی و ترازنامه و حساب سود و زیان به مجمع عمومی عادی
۹- تهیه و تنظیم طرحها، برنامه و بودجه و سایر پیشنهادها و تسلیم آنها به مجمع عمومی عادی برای اخذ تصمیم نهایی
۱۰- تعیین نماینده از بین اعضاء شرکت تعاونی برای حضور در جلسات مجامع عمومی اتحادیه های تعاونی و شرکت هایی که شرکت تعاونی در آن عضویت و مشارکت دارد.
۱۱- تهیه دستورالعملهای کلی شرکت اعم از دستور العملهای داخلی شرکت تعاونی و تسلیم آن به مجمع عمومی عادی برای تصویب
۱۲- تعیین نماینده قانونی برای شرکت یا وکیل با حق توکیل به غیر در دادگاهها، مراجع قانونی و سایر سازمانها
۱۳- تعیین و معرفی یک یا دو نفر از اعضاء هیات مدیره به همراه مدیر عامل برای امضاء قراردادها و اسناد تعهدآور به عنوان صاحبان امضای مجاز
۱۴- به موجب ماده ۱۳ قانون بخش تعاونی انجام بقیه اموری که به موجب قانون یا اساسنامه و سایر مقررات بر عهده هیات مدیره گذاشته شده است، از جمله پیشنهاد اخراج عضو به مجمع عمومی عادی
۱۵- اولین هیأت مدیره تشکیل شده مکلف است ظرف مدت یکماه از تاریخ برگزاری اولین مجمع عمومی عادی برای ثبت شرکت در مراجع ذیصلاح اقدام کند.
۱۶- هیأت مدیره با تصمیم اکثریت اعضاء برای تشکیل مجامع عمومی دعوت به عمل میآورد، ولی لازم به ذکر است که دعوت مجامع عمومی از اختیارات مطلق هیأت مدیره نیست.
وزارت تعاون و بازرسان در مواردی می توانند از اعضاء شرکت تعاونی برای تشکیل مجامع عمومی دعوت کنند.
۱۷- اجرای همه تصمیمات در مجامع عمومی بر عهده هیأت مدیره است.
مجمع عمومی، رکن «تصمیم گیرنده» و هیأت مدیره رکن «اداره کننده» در یک شرکت تعاونی است. به همین منظور هیأت مدیره مکلف است مقررات قانونی و اساسنامه شرکت و مصوبات مجامع عمومی را در زمان اداره امور شرکت رعایت کند. و در این چهارچوبحرکت مدیرتی خود را پیش بگیرد.
در نهایت باید به این موضوع اشاره داشت که در نقش هیات مدیره در تعاونیها مدیر عامل و بازرسان نسبت به تخلفاتی که در انجام وظایف خود مرتکب میشوند از قبیل ارتشاء اختلاس، کلاهبرداری، خیانت در امانت، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی و ورشکستگی به تقصیر و تقلب، طبق قواعد عمومی مربوط به مسئولیت مدنی و کیفری، مسئول هستند.
جایگاه عضو در تعاونیها
به موجب قانون بخش تعاونی ، فقط اشخاص حقیقی ، یعنی افراد انسانی و اشخاص حقوقی غیر دولتی می توانند در شرکت های تعاونی عضو شوند و اشخاص حقوقی دولتی به عضویت این شرکت ها پذیرفته نمی شوند
اصول هفتگانه تعاون
در بخش تعاون فعالیت شرکتها بر اساس اصولی پیش میرود که منجر به توسعه پایدار، ارتقای شفافیت، رقابت پذیری، ارتقای بهره وری و توزیع عادلانه درآمدها میشوند.