مالیات یکی از مهم‌ترین راه‌های تامین هزینه‌های عمومی هر کشور است که از تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت می‌شود. در بسیاری از کشورهای جهان، که اعتماد بین مردم و دولت بالا هست و مردم باور دارند که دولت از مالیات بر درآمد به‌عنوان بستری برای تامین هزینه‌های جاری و توسعه‌ای استفاده می‌کند، محاسبه و پرداخت مالیات به‌صورت داوطلبانه(خود‌اظهاری) و منظم انجام می‌شود. یکی از راه‌های اصلی وصول مالیات، ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی است.

مهم این است که تنظیم دقیق و صادقانه اظهارنامه (خود‌اظهاری)حتی برای مشاغلی که شامل بخشیدگی مالیاتی می‌شوند هم ضروری است. با ما همراه باشید تا در این مقاله با نحوه تنظیم و اصول اظهارنامه مالیاتی دامداری آشنا شویم.

اظهارنامه مالیاتی

اظهارنامه مالیاتی مجموعه اطلاعاتی است که به‌عنوان کارنامه مالی یک‌ساله یک شخص حقیقی یا یک شرکت و شخصیت حقوقی جهت محاسبه مالیات باید به سازمان امور مالیاتی ارائه گردد. انتخاب دقیق نوع اظهارنامه بستگی به طبقه‌بندی فعالیت اقتصادی و ساختار حقوقی شخص یا شرکت دارد. این کار مستلزم تکمیل اسنادی است که درآمد یک نهاد یا فرد را با میزان مالیات قابل پرداخت به دولت، سازمان‌های دولتی یا مودیان احتمالی محاسبه می‌کند. در حال حاضر این امر با استفاده از فرم‌های مخصوص و به‌صورت الکترونیک که توسط مودیان مالیاتی یا مؤسسات خصوصی برای ارائه گزارش بدهی‌های مالیاتی تنظیم شده است، انجام می‌شود.

خوداظهاری مالیاتی

خوداظهاری مالیاتی مدلی است که در آن فرد یا شرکت شخصا طبق قوانین مربوطه فرم‌های مخصوص به اظهار میزان درآمد و سود و سایر محاسبات را تکمیل و در اختیار سازمان مالیاتی قرار می‌دهد. بدیهی است که این اظهارنامه مبنای بررسی و محاسبه میزان مالیات توسط مودیان و کارشناسان قرار می‌گیرد. این اسناد که به‌صورت الکترونیکی از طریق وبسایت‌هایی مانند www.intamedia.ir و tax.gov.ir قابل‌تکمیل و ارسال هستند، درآمد فرد یا نهاد را نسبت به میزان مالیات قابل پرداخت محاسبه می‌کنند. به این ترتیب، مالیات بر درآمد به‌صورت دقیق و عادلانه تعیین می‌شود.

مالیات دامداری

طبق متن ماده ۸۱ قانون مالیات‌های مستقیم: «درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی‌، دامپروری‌، دامداری‌، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری‌، نوغان داری‌، احیای مراتع و جنگل‌ها، باغات ‌اشجار از هر قبیل و نخیلات، از پرداخت مالیات معاف است. دولت مکلف است مطالعات و بررسی‌های لازم را در زمینه کلیه ‌فعالیت‌های کشاورزی و آن رشته از فعالیت‌های مزبور که ادامه معافیت آنها ضرورت داشته باشد، معمول و لایحه مربوط را حداکثر تا آخر برنامه سوم توسعه اقتصادی‌، اجتماعی و فرهنگی جمهوری ‌اسلامی ایران به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید». این بدین معنی است که افرادی که در سطح اول فعالیت‌های دامداری یعنی صرفا پرورش و فروش مستقیم گوشت، شیر، پشم و فضولات دام‌های کوچک و بزرگ و ماکیان و زنبور عسل و نیز پرورش ماهی فعالیت می‌کنند، از پرداخت مالیات معاف هستند. البته سطح دوم یعنی فعالیت‌های صنعتی مبتنی بر فرآوری این محصولات شامل این قانون معافیت مالیاتی نمی‌شود.

شاید این سوال مطرح شود که اگر دامدار از مالیات طبق این قانون معاف است چه نیازی به تنظیم اظهارنامه مالیاتی دارد؟ تنظیم فرم اظهارنامه مالیاتی دامداری هم به فرد یا شرکتی که در این زمینه‌ها مشغول فعالیت است و هم به سیستم برنامه‌ریزی اقتصادی کشور کمک می‌کند تا چشم انداز و اطلاعات مناسبی برای برنامه‌ریزی‌های آتی کوتاه‌مدت و بلند‌مدت در اختیار داشته باشند. جمع آوری و تنظیم این اطلاعات گام اول مدیریت دانش در مسیر کمک به توسعه است. وقتی همه اشخاص حقیقی و حقوقی شاغل در زمینه‌های مختلف گزارش مالی جامعی از کلیه سود‌ها، زیان‌ها و هزینه‌های خود در اختیار سازمان مالیات کشور قرار دهند، بررسی جامع این اطلاعات می‌تواند در اختیار سازمان‌هایی مثل سازمان برنامه جهت تنظیم برنامه‌های اقتصادی کشور قرار‌گرفته و گامی بزرگ در جهت خیر جمعی کشور برداشته شود. بنابراین اگر چه شخص لزوما از مالیات معاف است ولی می‌تواند داوطلبانه در این زمینه اقدام و به تجمیع دقیق‌تر اطلاعات اقتصادی در کشور کمک کند.

طبقه بندی انواع فرم های اظهارنامه مالیاتی

فرم‌های تنظیم شده برای اظهارنامه مالیاتی، جهت تسهیل روند حسابرسی به سه گروه طبقه اول، دوم و سوم تقسیم شده‌اند که اشخاص حقیقی و حقوقی باید متناسب با میزان درآمد سالیانه خود آنها را از سایت‌های معتبر که قبلا ذکر شد، دانلود و تکمیل کنند. اما این طبقه‌بندی‌ها عبارتند از

طبقه اول

طبقه اول شامل اشخاص حقیقی و حقوقی است که میزان درآمد ابرازی در اظهارنامه عملکرد دو سال قبل آنها یا آخرین درآمد قطعی‌ آن‌ها بیش‌تر از ۵۵ میلیارد ریال باشد. البته برخی از فعالیت‌ها و اشخاص بدون درنظر گرفتن ملاک درآمد در این گروه قرار می‌گیرند که دامداری جزو آنها محسوب نمی‌شود. بنابراین اشخاص حقیقی و حقوقی شاغل در فعالیت‌های دامداری که در قانون تعریف شده و در سطور قبل ارائه شده است، صرفا با توجه به میزان درآمدشان در این گروه‌بندی قرار می‌گیرند یا قرار نمی‌گیرند. هرچند این اشخاص از نظر پرداخت مالیات معاف هستند ولی با هدف تجمیع اطلاعات می‌توانند از این طبقه از فرم‌های اظهارنامه مالیاتی استفاده کنند.

طبقه دوم

گروه دوم به اشخاصی گفته می‌شود که درآمد ابرازی اظهارنامه مالیات عملکرد دو سال قبل آن‌ها یا آخرین درآمد قطعی شده‌ آن‌ها بین ۱۸ تا ۵۵ میلیارد ریال باشد.

طبقه سوم

این طبقه شامل اشخاص حقیقی و حقوقی است که درآمد ابرازی اظهارنامه مالیات عملکرد دو سال قبل آن‌ها یا آخرین درآمد قطعی شده آن‌ها کمتر از ۱۸ میلیارد ریال باشد. این گروه کسب و کارهای کوچک‌تری را شامل شده و معمولا درآمد پایین‌تری هم دارند. با این‌حال، تکمیل فرم اظهارنامه مالیاتی برای آن‌ها هم الزامی است. البته این الزام شامل مواردی مثل دامداری که معاف از مالیات هستند نمی‌شود. ولی آن‌ها هم می‌توانند داوطلبانه فرم‌ها را با همان اهدافی که ذکر شد، تکمیل نمایند.

سال مالی

یکی از مفاهیم مهم در تکمیل اظهارنامه مالیاتی برای کلیه مشاغل و حرفه‌ها، مفهوم سال مالی است. در ایران سال مالی یا سال مالیاتی عبارت است از یک‌سال شمسی که از اول فروردین هر سال شروع و به آخر اسفند همان سال ختم می‌شود. در مورد اشخاص حقوقی مشمول مالیات که سال مالی آن‌ها به موجب اساسنامه با سال مالیاتی تطبیق نمی‌کند، درآمد سال مالی آن‌ها به‌جای سال مالیاتی مبنای محاسبه مالیات قرار می‌گیرد. مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی حداکثر تا پایان چهار ماه شمسی پس از سال مالی است. (۳۱ تیر ماه)

روش تنظیم اظهارنامه مالیاتی

فرم اظهارنامه مالیاتی در ایران شامل ۲۶ جدول می‌باشد. لازم نیست همه این جداول تکمیل شوند، فقط مواردی که مربوط به اطلاعات دموگرافیک(اطلاعات شخصی فعال اقتصادی) و دامنه فعالیت دامداری است باید در جداول ثبت شود. فرم‌های اظهارنامه گروه‌های مختلف معمولا شامل چندین صفحه بوده و حجم آن‌ها بسته به نوع گروه مالیاتی متفاوت است. به نظر می‌رسد بهترین روش صحیح تکمیل فرم‌ها، دانلود فرم خام و تکمیل اولیه آن‌ها است. اشکالات احتمالی در هنگام تکمیل اینترنتی فرم پیش‌نویس برطرف خواهند شد. این جداول در سایت‌های معتبر به‌صورت زیر ارائه شده اند.

جدول ۱: پرداخت‌های مربوط به این اظهارنامه

جدول ۲: اطلاعات مجوزهای تأسیس و بهره‌برداری

جدول ۳: اسامی اعضای هیئت مدیره و مدیر‌عامل

جدول ۴: فهرست دفاتر رسمی ثبت شده

جدول ۵: جزئیات پذیرش بورس سهام

جدول ۶:درآمدهایی که مالیات آن‌ها قبلاً به‌صورت مقطوع پرداخت شده ‌است

جدول ۷: درآمدهای معاف

جدول ۸: استهلاک زیان سنواتی

جدول ۹: معافیت‌ها و بخشودگی‌های مالیاتی

جدول ۱۰: توسعه، نوسازی و بازسازی واحدهای صنعتی و معدنی (ماده ۱۳۸ ق.م. م)

جدول ۱۱: معافیت‌ها و بخشودگی‌های درآمد حاصل از فعالیت‌های خارج از کشور (کسر از مالیات مقرر) تبصره ماده ۱۸۰ ق.م.م.

جدول ۱۲: فعالیت‌های حاصل از توافقنامه‌های مالیاتی موضوع ماده ۱۶۸ ق.م.م.

جدول ۱۳: ثبت کمک‌های مالی پرداختی

جدول ۱۴: ترازنامه

جدول ۱۵: صورت سود و زیان

جدول ۱۶: گردش حساب سود (زیان) انباشته

جدول ۱۷: موجودی مواد و کالا

جدول ۱۸: سرمایه

جدول ۱۹: انواع محصولات اصلی به ترتیب بیشترین فروش

جدول ۲۰: بهای تمام شده کالای فروش رفته

جدول ۲۱: بهای تمام شده کار انجام شده پیمانکاری/ خدمات

جدول ۲۲: تعداد کارکنان

جدول ۲۳: درآمد ناخالص پیمانکاری/ ارائه خدمت

جدول ۲۴: فهرست صادرات و مابازاء دریافتی

جدول ۲۵: اطلاعات مالک/ مالکین

جدول ۲۶: اطلاعات سرمایه‌گذاری خارجی

آنچه در این مقاله آموختیم:

فعالیت های دامداری که در قانون تعریف شده است، طبق قوانین مالیات کشور ایران مشمول پرداخت مالیات بر درآمد نمی‌شود ولی تنظیم و ارائه اظهارنامه مالیاتی در زمینه تجمیع دقیق داده ها و اطلاعات اقتصادی کشور و تنظیم برنامه های توسعه میان مدت و دراز مدت به عنوان یک فعالیت داوطلبانه جهت خیر جمعی جامعه قابل توصیه است. قطعا تنظیم دقیق فرم های اظهارنامه مالیاتی دارای پیچیدگی ها و نیازمند اطلاع از قوانین مربوطه است که به عنوان یک کار تخصصی دریافت مشاوره های لازم را الزامی می‌کند. و در آخر برای دریافت مشاوره می‌توانید به صفحه مشاور اظهارنامه مالیاتی مراجعه کنید.