واردات دام زنده و فرآورده‌های دامی یکی از مهم‌ترین بخش‌های تجارت کشاورزی کشور است که به‌دلیل تاثیر مستقیم بر امنیت غذایی، سلامت عمومی و کنترل بیماری‌های دامی، تحت نظارت دقیق سازمان دامپزشکی کشور انجام می‌شود. این فرآیند نسبت به واردات سایر کالاها، پیچیده‌تر بوده و نیازمند مجوزهای متعدد، کنترل‌های میدانی و رعایت دقیق ضوابط قرنطینه‌ای است. برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی مجوز فعالیت، می‌توانید مقاله پروانه فعالیت چیست؟ را مطالعه کنید.

تعریف و انواع دام زنده مشمول مجوز واردات

در قانون نظام جامع دامپروری، دام به حیواناتی اطلاق می‌شود که برای تغذیه انسان یا دام، تولید اقتصادی، آزمایشگاهی، ورزشی یا تفریحی پرورش داده می‌شوند. بر اساس این تعریف، طیور، چهارپایان، آبزیان، زنبور عسل، کرم ابریشم، حیوانات آزمایشگاهی و حتی گونه‌های باغ وحش نیز در این گروه قرار می‌گیرند. برای گرفتن مجوز فعالیت می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

دام‌های زنده‌ای که تحت کنترل بهداشتی و مشمول مجوز واردات هستند شامل گوسفند، بز، گاو، گوساله، شتر، اسب، گاومیش، الاغ و استر می‌باشند. همچنین مواد و منابع ژنتیکی دامی نظیر نژادها، سویه‌ها و جمعیت‌های اصلاح‌شده یا بومی نیز در زمره‌ی اقلام مشمول مجوز واردات قرار دارند.

ارگان‌های مسئول و نقش هر کدام در فرآیند واردات دام زنده

فرآیند واردات دام زنده در کشور با همکاری چند نهاد انجام می‌شود که هر کدام وظایف مشخصی دارند:

سازمان دامپزشکی کشور

اصلی‌ترین مرجع نظارتی در حوزه سلامت و بهداشت دام وارداتی است. هیچ نوع دام زنده یا فرآورده خام دامی بدون مجوز بهداشتی از این سازمان اجازه ورود به کشور را ندارد. این سازمان کنترل‌های خود را براساس فهرست بیماری‌های منتشر شده از سوی دفتر بین‌المللی مبارزه با بیماری‌های واگیر (OIE) اعمال می‌کند.

مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی

این مرکز مسئول صدور مجوز فنی برای واردات منابع ژنتیکی دام است. تمام واردکنندگان باید اطلاعات فنی و سلامت ژنتیکی دام‌های وارداتی را برای بررسی به این مرکز ارائه دهند.

برای گرفتن جواز کسب صنفی می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

نقش این موسسه بررسی سازگاری نژادها و مواد ژنتیکی وارداتی با اقلیم کشور است. نتایج این بررسی‌ها به‌صورت سالانه به سازمان دامپزشکی و مرکز اصلاح نژاد اعلام می‌شود تا از ورود گونه‌های ناسازگار جلوگیری شود.

مدارک مورد نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی برای اخذ مجوز واردات

متقاضیان واردات دام زنده (اعم از شرکت‌ها یا اشخاص حقوقی) باید ابتدا در سامانه قرنطینه دامپزشکی کشور (E.IVO.IR) ثبت نام کنند و مدارک زیر را به‌صورت اسکن شده ارسال نمایند:

• کارت بازرگانی معتبر شرکت (حقوقی، دارای نام مدیرعامل فعلی و بدون انقضا)
• آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی
• صفحه اول اساسنامه شامل موضوع فعالیت
• آگهی تغییرات مدیرعامل یا نام شرکت (در صورت وجود)
• صفحه اطلاعات سامانه کارت بازرگانی هوشمند
• تصویر موضوع فعالیت در سامانه جامع تجارت

پس از ورود محموله به کشور، برای دریافت مجوز بهداشتی ترخیص دام نیز مدارک زیر باید ارائه شود:

• گواهی ثبت با کد IVC (برای اقلام خاص مانند مواد بیولوژیک یا مکمل‌ها)
• اظهارنامه ورود کالا
• بارنامه یا راه‌نامه رسمی
• فاکتور فروش از مبدا
• مجوز ورود معتبر از سازمان دامپزشکی کشور

ضوابط بهداشتی و قرنطینه‌ای در مبدا و مقصد واردات

طبق مقررات سازمان دامپزشکی، ورود دام زنده بدون مجوز بهداشتی ممنوع است. در کشور مبدا، پس از موافقت اولیه کمیسیون واردات، تیمی از کارشناسان ایرانی به محل اعزام می‌شوند تا وضعیت بهداشتی، نحوه نگهداری دام‌ها و نظام پیشگیری از بیماری‌های واگیر را بررسی کنند. دام‌های خریداری‌شده باید حداقل ۲۱ روز در قرنطینه کشور مبدا نگهداری شوند. طی این مدت، عملیات پلاک‌گذاری، ضدعفونی و پایش بهداشتی توسط دامپزشکان ایرانی انجام می‌گیرد.

در کشور مقصد (ایران)، پس از ورود دام‌ها، بررسی سلامت، کنترل اسناد و نمونه‌گیری آزمایشگاهی در مرز انجام می‌شود. دام‌های وارداتی تا زمان تحویل به مقصد نهایی تحت نظارت قرنطینه‌ای سازمان دامپزشکی باقی می‌مانند و خروج بدون مجوز آن‌ها غیرقانونی است. برای اخذ مجوز مشاغل خانگی می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

مراحل اخذ مجوز واردات دام زنده

فرآیند از ارسال درخواست رسمی متقاضی به اداره دامپزشکی استان آغاز می‌شود. درخواست در کمیسیون صادرات و واردات سازمان بررسی شده و در صورت تایید اولیه، کارشناسانی برای بازدید میدانی از کشور مبدا اعزام می‌شوند. پس از ارزیابی میدانی و تهیه گزارش، کمیسیون درباره صدور یا عدم صدور مجوز تصمیم‌گیری می‌کند. در صورت تایید، دفتر قرنطینه سازمان موظف است ضوابط بهداشتی و قرنطینه‌ای (IHR) واردات دام از آن کشور را تدوین کند.

ثبت سفارش رسمی در سامانه تجارت و گمرک

وارد کننده باید پس از دریافت مجوزهای فنی و بهداشتی، در سامانه جامع تجارت ثبت سفارش انجام دهد و کد تعرفه (HS Code) مربوط به نوع دام را مشخص کند. برای اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

ارائه گواهی سلامت و اصالت دام از کشور مبدا

دامپزشکی دولتی کشور مبدا باید گواهی رسمی سلامت صادر کند که در آن جزئیات قرنطینه، واکسیناسیون و معاینات بالینی دام‌ها درج شده باشد. این گواهی باید به تایید مراجع ذی‌صلاح صادراتی نیز برسد.

برای اخذ پروانه تاسیس می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

بررسی و تایید مدارک توسط سازمان دامپزشکی و نهادهای نظارتی

پس از ورود محموله به گمرک، کارشناسان سازمان دامپزشکی مدارک را با محموله تطبیق داده و نمونه‌برداری لازم را انجام می‌دهند. در صورت وجود مغایرت، محموله یا مرجوع یا معدوم می‌شود. در مواردی که مشکل بهداشتی قابل رفع است، واردکننده می‌تواند ظرف یک ماه نسبت به اصلاح آن اقدام کند. برای اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

صدور مجوز نهایی و پروانه بهداشتی ترخیص دام در مرز

در نهایت، پس از تایید کامل مدارک و آزمایش‌ها، مجوز بهداشتی ترخیص دام به‌صورت الکترونیکی از طریق سامانه قرنطینه (e.ivo.ir) صادر و به گمرک اعلام می‌شود. برای اخذ پروانه بهره برداری می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

شرایط قرنطینه، معاینه و طرح پایش بهداشتی دام وارداتی

تمام دام‌های وارداتی در مبدا و مقصد باید حداقل ۲۱ روز در قرنطینه باشند. در این دوره، پلاک گذاری، ضدعفونی و بررسی سلامت عمومی انجام می‌شود. فهرست بیماری‌های قابل پایش هر سه ماه توسط سازمان دامپزشکی به‌روزرسانی می‌گردد و دام‌های وارداتی باید از نظر این بیماری‌ها مورد آزمایش قرار گیرند.

الزامات حمل و نقل دام زنده بر اساس دستورالعمل ملی

حمل دام زنده بسته به فاصله و امکانات از سه طریق انجام می‌شود:

• حمل زمینی: مقرون به صرفه اما با ریسک بالاتر تلفات.
• حمل ریلی: ایمن‌ترین روش، اما در همه مسیرها در دسترس نیست.
• حمل هوایی: سریع‌ترین ولی پرهزینه‌ترین گزینه.

ترانزیت دام بدون طی مراحل قرنطینه زمینی مطلقا ممنوع است.

محدودیت‌ها و قوانین وارداتی برای برخی نژادها یا گونه‌های خاص

ورود منابع ژنتیکی خاص منوط به دو مجوز فنی (از مرکز اصلاح نژاد) و بهداشتی (از سازمان دامپزشکی) است. همچنین موسسه تحقیقات علوم دامی باید سازگاری نژاد با اقلیم ایران را تایید کند. از سوی دیگر، شرکت‌های تعاونی مرزنشین با استناد به مصوبات کارگروه ماده ۱۲ قانون ساماندهی مبادلات مرزی، می‌توانند در چارچوب سهمیه تعیین‌شده، دام زنده را بدون محدودیت خاص وارد کنند. برای گرفتن پروانه کسب می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

مشکلات اجرایی در مسیر تایید مدارک و نمونه‌گیری

در بسیاری از موارد، ناهماهنگی بین مدارک و مشخصات واقعی محموله منجر به تاخیر در ترخیص یا حتی معدوم شدن دام‌ها می‌شود. علاوه بر این، نقص مدارک در زمان ثبت‌نام در سامانه قرنطینه باعث حذف خودکار درخواست می‌شود. رایج‌ترین خطاهای کاربران:

• ارسال مدارک ناخوانا یا با حجم بیش از حد مجاز
• عدم تطابق اطلاعات ثبت‌شده با مدارک رسمی
• تاخیر در رفع نقص مدارک ارسالی

برای اخذ محوز شرکت دانش بنیان می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

راهکارهای رفع موانع قرنطینه‌ای و بهداشتی

برای کاهش ریسک رد یا تاخیر در صدور مجوز، توصیه می‌شود:

• قبل از خرید، هماهنگی کامل با سازمان دامپزشکی و مرکز اصلاح نژاد انجام شود.
• دام‌ها فقط از مزارع مورد تایید و با گواهی رسمی سلامت خریداری گردند.
• تمام مدارک ترجمه رسمی و تایید شده از مبدا تهیه شود.

در صورت بروز مشکلات بهداشتی، واردکننده می‌تواند ظرف یک ماه برای رفع آن اقدام کند؛ در غیر این صورت محموله باید مرجوع یا معدوم شود.

تجربیات شرکت‌های موفق در واردات دام زنده

بررسی پرونده‌های موفق نشان می‌دهد شرکت‌هایی که از مشاوران تخصصی در فرآیندهای ثبت، قرنطینه و حمل‌ونقل استفاده کرده‌اند، توانسته‌اند مدت زمان دریافت مجوز و ترخیص را تا ۴۰٪ کاهش دهند. این شرکت‌ها معمولا پیش از آغاز فرآیند، ارزیابی اولیه کشور مبدا و تطبیق استانداردهای بهداشتی را انجام می‌دهند. برای اخذ پروانه کسب می‌توانید با مشاوران و متخصصان خدمات امور ثبتی مباشر در تماس باشید.

خدمات مشاوره تخصصی مباشر و نقش آن در مسیر اخذ مجوز واردات دام زنده

خدمات مشاوره تخصصی مباشر در فرآیند اخذ مجوز واردات دام زنده، نقشی مهمی در تسهیل امور اداری و کاهش خطاهای احتمالی ایفا می‌کند. این سامانه با در اختیار داشتن مشاوران متخصص در حوزه‌های بازرگانی، گمرکی، قرنطینه و دامپزشکی، مسیر واردات را برای متقاضیان شفاف و مرحله به مرحله هدایت می‌کند.

کاربران می‌توانند بدون نیاز به مراجعه حضوری، از طریق کارتابل شخصی خود وضعیت درخواست را پیگیری کرده و گزارش پیشرفت لحظه‌ای دریافت کنند. امنیت در پرداخت، حق انتخاب مشاور، حفظ حریم شخصی و امکان ارتباط امن از مزایای مهم خدمات مباشر است. با پشتیبانی مداوم و ارائه راهکارهای دقیق، مباشر همراه مطمئن واردکنندگان در تمامی مراحل از ثبت سفارش تا دریافت مجوز نهایی و ترخیص دام زنده از گمرک به‌شمار می‌رود. برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی گرفتن مجوز صرافی برای جانبازان این مقاله را مطالعه کنید.

آنچه از این مقاله درباره اخذ مجوز واردات دام زنده متوجه شدیم

فرآیند واردات دام زنده در ایران به دلیل اهمیت سلامت عمومی و امنیت غذایی، تحت نظارت دقیق سازمان دامپزشکی و نهادهای تخصصی دیگر انجام می‌شود و نیازمند رعایت کامل ضوابط بهداشتی، قرنطینه‌ای و فنی است. دام‌های مختلف شامل چهارپایان، طیور و منابع ژنتیکی مشمول مجوز واردات بوده و هر یک مراحل مشخصی از ارزیابی سلامت، صدور مجوز فنی، ثبت سفارش و ترخیص گمرکی را طی می‌کنند. آماده‌سازی کامل مدارک، رعایت قوانین حمل و نقل و قرنطینه و همکاری با کارشناسان مجرب نقش اساسی در موفقیت واردکنندگان دارد. استفاده از خدمات مشاوره تخصصی مباشر می‌تواند فرآیند را شفاف، امن و سریع‌تر کند و امکان پیگیری لحظه‌ای، ارتباط امن و پشتیبانی کامل را فراهم نماید. در مجموع، ترکیب رعایت قوانین، مدارک دقیق و بهره‌گیری از مشاوره تخصصی، کلید ورود موفق و قانونی دام زنده به کشور است.

سوالات متداول کاربران درباره اخذ مجوز واردات دام زنده

نحوه تمدید یا تغییر مجوز واردات برای شرکت‌ها به چه صورت است؟

اگرچه دستورالعمل مستقیمی برای تمدید مجوز واردات دام زنده وجود ندارد، اما مانند سایر پروانه‌های بهداشتی، تمدید آن معمولا مستلزم ارائه گواهی سلامت جدید، مدارک شرکت و گزارش عملکرد دوره قبل است.

روند اعتراض یا پیگیری در موارد رد مجوز چگونه است؟

در صورت رد درخواست واردات یا ثبت منبع ژنتیکی جدید، موسسه موظف است دلایل آن را ظرف ۱۵ روز کاری به‌صورت مکتوب اعلام کند. در صورت رفع نقص، واردکننده می‌تواند درخواست خود را مجدداً ارسال نماید.

مدارک مورد نیاز برای واردات دام با اهداف خاص (مثلاً ژنتیکی) چیست؟

برای واردات دام‌های اصلاح‌نژادی یا ژنتیکی باید دو مجوز اخذ شود: مجوز فنی از مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشور، مجوز بهداشتی از سازمان دامپزشکی کشور و همچنین، واردکننده باید اطلاعات فنی، گواهی سلامت و مستندات سازگاری اقلیمی دام را به این دو نهاد ارائه دهد.