مالیات کارت بازرگانی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که بسیاری از افراد به علت عدم آگاهی کافی از قوانین آن، به سمت مسیر‌های واسطه‌ای و گاهی غیرقانونی می‌روند. شرکت‌های واسطه‌ای هم در کنار دریافت مالیات کالاهای صادر و وارد شده مبلغی را به عنوان حق‌الزحمه دریافت می‌کنند که این مورد، قیمت تمام شده کالا را افزایش خواهد داد. مسیرهای غیرقانونی هم مانند اجاره کارت بازرگانی و دور زدن مسیرهای گمرک کشور می‌تواند هم امنیت سرمایه و کالای شما را به شدت به خطر بیندازد و هم پیامدها و عواقب قانونی و جزایی را در بر داشته باشد.

بنابراین به شما پیشنهاد می‌کنیم که قوانین مالیاتی مربوط به بازرگانی را به دقت مطالعه کرده و از مسیرهای قانونی استفاده کنید. ما در این مقاله می‌خواهیم مالیات و هزینه‌های مربوط به کارت بازرگانی و نحوه محاسبه آن برای اشخاص حقیقی و حقوقی را توضیح دهیم.

منظور از مالیات کارت بازرگانی چیست؟

پیش از هر چیز بهتر است بدانید که صرف داشتن کارت بازرگانی، مشمول مالیات نمی‌شود. منظور از مالیات کارت بازرگانی مبلغی است که در قبال تبادل حجم تجارت از بازرگانان گرفته می‌شود. تمام اشخاص حقیقی و حقوقی با داشتن کارت بازرگانی امتیازاتی قانونی برای صادرات و واردات دریافت می‌کنند. در برابر این امتیازات که شامل امور اداری، نظارت، امنیت، دلار دولتی، ایجاد، سازماندهی و نگهداری از سامانه‌ها، حفظ تشکیلات گمرکی و… می‌شود، طبیعتا تاجران باید مالیات پرداخت کنند. این میزان مالیات براساس ارزش مالی صادرات و واردات محاسبه می‌شود.

در این زمینه باید اعتبار کارت بازرگانی را هم در نظر گرفت. به صورت سالانه باید مبلغی را برای اعتبار کارت بازرگانی خود پرداخت کرده و همین طور در موعد مقرر (براساس تاریخ اعتبار) باید درخواست تمدید بازرگانی بدهید. در هر دوره تمدید یک بررسی کلی انجام می‌شود؛ اگر بدهی مالیاتی داشته باشید باید در هنگام تمدید کارت بازرگانی آن را پرداخت کنید.

میزان مالیات کارت بازرگانی

میزان مالیات کارت بازرگانی به نقش جاری در کارت بازرگانی بستگی دارد که متقاضیان ثبت کرده‌اند. این مورد به اشکال زیر بررسی می‌شود:

• میزان مالیات کارت بازرگانی اشخاص حقیقی؛
• میزان مالیات کارت بازرگانی اشخاص حقوقی.

در ادامه هر کدام از این موارد را بیشتر توضیح می‌دهیم.

میزان مالیات کارت بازرگانی اشخاص حقیقی:

تمام دارندگان کارت بازرگانی که با این مجوز خود در حال صادرات و واردات هستند باید مالیات بپردازند اما نحوه محاسبه میزان مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. محاسبه میزان مالیات اشخاص حقیقی به صورت پلکانی و براساس درآمد است. طبق ماده 131 قانون مالیات مستقیم کشور اشخاص حقیقی موظف به پرداخت 15 تا 35 درصد مالیات بر درآمد هستند. تعرفه مالیات به صورت زیر محاسبه می‌شود:

• افرادی که 30 میلیون ریال، معادل سه میلیون تومان درآمد داشتند مبلغ 15 درصد مالیات پرداخت می‌کنند.
• افرادی که 100 میلیون ریال، معادل ده میلیون تومان درآمد داشتند مبلغ 20 درصد مالیات پرداخت می‌کنند.
• افرادی که 250 میلیون ریال، معادل بیست و پنج میلیون تومان درآمد داشتند مبلغ 25 درصد مالیات پرداخت می‌کنند.
• افرادی که 1 میلیارد ریال، معادل صد میلیون تومان درآمد داشتند مبلغ 30 درصد مالیات پرداخت می‌کنند.
• افرادی که بیشتر از 1 میلیارد ریال، معادل صد میلیون تومان درآمد داشتند مبلغ 35 درصد مالیات پرداخت می‌کنند.

امروزه نحوه پرداخت مالیات سریع‌تر و ساده‌تر شده که در ادامه مقاله بیشتر به آن می‌پردازیم.

میزان مالیات کارت بازرگانی اشخاص حقوقی:

شیوه محاسبه مالیات بازرگانی برای شرکت‌ها و اشخاص حقوقی تکلف کمتری داشته و برحسب میزان سود محاسبه نمی‌شود؛ بلکه مالیات بازرگانی اشخاص حقوقی ثابت بوده و برابر با 25 درصد در نظر گرفته می‌شود.

نکته: وارد کردن انواع مدال، نشان، سردیس، تندیس دریافت شده از اتحادیه‌ها، موسسات، دولت‌ها و کشورهای مختلف و کالا‌هایی که ارزش اقتصادی ندارند و همچنین هواپیماهای مسافربری و باری برای افراد حقیقی و حقوقی شامل مالیات نمی‌شوند.

مالیات علی‌الحساب کارت بازرگانی چیست؟

براساس تعیین قوانین مالیات علی‌الحساب کشور در سال 1395، منجر به ابلاغ بخشنامه به تاریخ 6/ 2/ 95  از سازمان گمرک کشور به سایر گمرکات مبنی بر دریافت علی‌الحساب 4 درصد هزینه مالیات در گمرک شد. طبق این قانون بازرگانانی که در حال واردات کالا هستند باید به اندازه 4 درصد هزینه کالا را در لحظه ورود به صورت علی الحساب پرداخت کنند. این مبلغ از هزینه مالیاتی سالانه کسر گردیده و ما به التفاوت آن به اداره مالیات پرداخت خواهد شد. بر اساس این بخشنامه تمام افراد حقیقی و حقوقی به جز چند مورد استثنا و تمام افراد دارای کارت پیله وری شامل پرداخت مالیات علی‌الحساب چهار درصد می‌شوند. در ادامه به موارد استثنا این قانون می‌پردازیم.

مواردی که شامل مالیات علی‌الحساب بازرگانی نمی‌شوند

قانون 4 درصد مالیات علی‌الحساب بازرگانی شامل چند دسته از افراد نمی‌شود که در ادامه به این موارد می‌پردازیم:

• افرادی که با تایید اتاق صنایع و معادن از کارت بازرگانی رتبه بندی شده در رتبه الف یا رتبه طلایی بهره می‌برند.
• شرکت‌ها و واحدهای تولیدی که دارای مجوزهای معتبر و پروانه بهره‌برداری هستند. همچنین ماشین آلاتی که برای تجهیز و تکمیل خط تولید واحدهای صنعتی استفاده می‌شوند، به شرطی که این ابزارها با نوع پروانه تاسیس فرد مطابقت داشته باشند.
• افرادی که از سوی اداره امور مالیاتی به عنوان وارد کننده خوش حساب معرفی می‌شوند. برای اثبات این موضوع، افراد متقاضی باید گواهی مفاصا حساب مالیاتی خود را ارائه دهند.
• کالاهایی که جنبه تجاری نداشته و توسط پست یا مسافران وارد می‌شوند.
• کلیه سازمان‌ها و ادارات اجرایی کشور که دارای ردیف بودجه‌ای هستند از جمله تمام وزارتخانه‌ها، شهردارای‌ها و موسسات دولتی.
• کالاهایی که براساس ماده 119 قانون گمرکی کشور در سال 1390 به تصویب رسیده است.

ماده 119 دارای معافیت و بندهای گسترده‌ای بوده که در ادامه به آن می‌پردازیم.

معافیت مالیاتی ماده 119 کارت بازرگانی

براساس ماده 119 مصوب سال 1390 تمام کالاهایی که شرایط زیر را دارند معاف از مالیات ورودی بازرگانی هستند:

• تمام کالاهایی که توسط روسای جمهور (شاهان و نخست وزیران) کشورهای خارجی و همراهان، مامورین رسمی سیاسی خارجی و خانواده آن‌ها، مامورین رسمی کنسول گری‌های خارجی و خانواده آن‌ها، نمایندگان رسمی سازمان ملل و هیئت همراه، بازرسان سازمان کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی وارد کشور می‌شوند. (مشروط بر مورد استفاده بودن و غیرتجاری بودن کالاها.)
• کالاهایی که تحت عنوان کمک‌های اقتصادی، علمی، فنی و بسته‌های فرهنگی که توسط کارشناسان خارجی موسسات بین‌المللی مورد تایید وزارت کشور، وارد می‌شوند.
• واردات انواع ابزارهای حفاری، لوازم فنی و مواد شیمیایی برای حفاری‌های باستان‌شناسی و اکتشافات علمی که مورد تایید سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد و سازمان میراث فرهنگی باشد.
• واردات تجهیزات ناوبری که امکان ساخت آن در کشور وجود نداشته باشد در صورتی که پیشنهاد شرکت فرودگاه‌های کشور، تایید وزارت راه و شهرسازی، وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور را داشته باشید.
• مواد خوراکی غیر تجاری که به مقدار مورد نیاز برای سفر مسافران باشد.
• لوازم شخصی و ابزار سفر که ارزش تجاری نداشته باشد. در صورتی که این ابزار زیادتر از حد نیاز تشخیص داده شوند مشمول معافیت نمی‌شوند.
• واردات موقت کالا که برای بررسی و پردازش هستند.
• کالاهای مرجوعی و انتقالی که به کشور بازگردانده می‌شوند.
• تسلیحات مربوط به وزارت دفاع، در صورت تایید این نهاد که با هماهنگی پشتیبانی نیروهای مسلح کشور انجام می‌شود.

ورود لوازم خانه ایرانیان مقیم سایر کشورها به شرطی که بیشتر از یک سال در خارج از ایران اقامت داشته باشند هم مشمول معافیت می‌شوند. این کالا‌ها در مدت محدود 1 ماه قبل تا 9 ماه بعد از ورود متقاضیان می‌توانند وارد کشور شوند. این ابزار نباید غیراسلامی باشند و متقاضی در پنج سال گذشته نباید از این قانون استفاده کرده باشد.

نحوه استعلام مالیات کارت بازرگانی

افراد متقاضی برای استعلام مالیات کارت بازرگانی باید ابتدا وارد سامانه امور مالیاتی کشور به آدرس tax.gov.ir شده و برای خود پرونده مالیاتی ایجاد کرده باشند. در نتیجه این کار می‌توانند کد اقتصادی دریافت کرده و بر اساس ماده 186 قانون مالیات مستقیم، گواهی مالیاتی دریافت کنند. برای درخواست صدور و تمدید کارت بازرگانی فرد باید هیچگونه بدهی مالیاتی نداشته باشد. صدور گواهی به معنی تسویه حساب به لحاظ مالیاتی خواهد بود که مورد بررسی اتاق بازرگانی قرار می‌گیرد. همچنین اتاق بازرگانی سامانه‌ای به آدرس iccima.ir به کاربران معرفی کرده تا افراد بتوانند با وارد کردن کد ملی و شماره کارت بازرگانی، نتیجه میزان مالیات صاحب آن کارت بازرگانی را مشاهده کنند. برای انجام استعلام باید ابتدا وارد صفحه رسمی سایت شده و قسمت استعلام اعتبار را انتخاب کنید. سپس با ورود اطلاعات درخواستی، مشخصات کارت بازرگانی و داده‌های مربوط به آن را استعلام بگیرید.

موارد هزینه مالیاتی کارت بازرگانی

در رابطه با کارت بازرگانی در چند مورد باید اظهارنامه مالیاتی تکمیل شود:

• صدور کارت بازرگانی؛
• تمدید کارت بازرگانی؛
• ابطال تمبر برای صدور کارت بازرگانی؛
• ابطال تمبر برای تمدید کارت بازرگانی.

بدهی مالیاتی و بررسی آن یکی از مواردی است که در هر مرحله بررسی می‌شود.

اموری که باعث مجرم شناخته شدن دارندگان کارت بازرگانی می‌شود

براساس ماده 274 تا 280 قانون مالیات مستقیم کشور انجام برخی امور به معنی تخطی از قوانین بوده و باعث می‌شود که دارنده کارت بازرگانی مجرم شناخته شود. این امور شامل موارد زیر هستند:

• عدم پرداخت مالیات کارت بازرگانی (بر حسب حجم تجارت)؛
• عدم تمدید کارت بازرگانی؛
• قاچاق یا پنهان کردن تمام یا بخشی از کالاهای صادراتی و وارداتی؛
• امتناع و جلوگیری از ماموران اداره مالیات برای بررسی اسناد مالی؛
• امتناع از پر کردن فرم اظهارنامه مالیاتی به مدت سه سال پیاپی؛
• استفاده از کارت بازرگانی به نام دیگران در صورتی که باعث تضییع حقوق دیگران، عدم پرداخت مالیات و صدمه به بیت‌المال شود؛
• استفاده از قراردادهای تجاری جعلی و عدم رعایت قوانین مالیاتی و تجاری کشور؛
• تنظیم قرارداد بین‌المللی به نام فردی دیگر، کسب بهره مالی بدون شراکت و به صورت فردی.

همچنین عدم ارسال مدارک مالی به اداره امور مالیاتی کشور که فرار مالیاتی محسوب شده و منجر به ایجاد خسارت به بیت‌المال می‌گردد از جمله مواردی هستند که باعث می‌شوند دارندگان کارت بازرگانی با وجود معتبر بودن مجوز تجارت، به لحاظ مالیاتی مجرم شناخته شوند. در تیتر بعدی نوع مجازات عنوان خواهد شد.

جریمه عدم پرداخت مالیات کارت بازرگانی

جریمه و انواع مجازات عدم پرداخت مالیات و تخلف‌هایی که در بند قبل گفته شد شامل موارد زیر است:

• کارت بازرگانی فرد ابطال شده و شخص از هرگونه تجارت بین‌المللی سلب امتیاز خواهد شد.
• براساس ارزش اقتصادی، امنیتی، اعتقادی، تعداد مالباختگان، تعداد قوانین نقض شده و… جرم‌هایی مانند حبس و شلاق تعیین می‌شود.
• امکان ممنوع الخروج شدن تاجران مجرم وجود دارد.
• در مواردی جریمه نقدی برای افراد مجرم در نظر گرفته می‌شود.

در اغلب موارد رسانه‌ها می‌توانند شرایط مجرم را شرح داده و فرد از برخی حقوق اقتصادی دیگر محروم خواهد شد. براساس آنچه که مطرح شد برای مجرمان طبق قانون مجازات اسلامی، تعزیرات درجه شش در نظر گرفته می‌شود.

نکات مالیاتی کارت بازرگانی

در زمینه کارت بازرگانی، افراد مشمول و غیرمشمول مالیات بهتر است به نکات زیر توجه کنید:

• اگر اثبات شود که پیله وران کارت پیله وری خود را به دیگران واگذار کرده‌‌اند، به اندازه درآمد حاصله باید مالیات بپردازند.
• در رابطه با پرداخت مالیات علی الحساب 4 درصد اگر مشخص شود که فردی با کارت بازرگانی و هویت فردی دیگر اقدام به واردات کالا نموده است، علاوه بر پرداخت مالیات علی الحساب به میزان چهار درصد باید باقی مالیات را هم پرداخت نماید.
• افرادی که برای مدت یک سال یا بیشتر از طرف یکی از ارگان‌های دولتی به خارج اعزام می‌شوند اما در مدت زیر یک سال به کشور ارجاع داده شوند؛ با وجود اقامت زیر یکسال می‌توانند کالای مصرفی و ابزار منزل خود را معاف از مالیات کارت بازرگانی به کشور خود بازگردانند.
• افراد دارای کارت بازرگانی می‌توانند در صورت داشتن گواهی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کالاهای طبی، لوازم بیمارستانی و دارو را برای سازمان‌های عام المنفعه یا خیریه وارد کنند.
• دارندگان کارت بازرگانی می‌توانند اشیا باستانی، قیمتی و حتی دارای ارزش تجاری مربوط به ایران باستان را بدون پرداخت مالیات به کشور بازگردانند. اگر این کالاها مربوط به تاریخ باستان سایر کشورها باشد باز معاف بودن مالیات واردات آن به تایید سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بستگی دارد.
• دارندگان کارت بازرگانی می‌توانند بدون پرداخت مالیات به استناد گواهی‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اقدام به واردات کالاهای هنری و فرهنگی برای تشکیل موزه و نمایشگاه کنند.
• سوختی که به مقدار متعارف در کالاهای صادراتی یا وارداتی قرار دارد، برای دارندگان کارت بازرگانی شامل مالیات نمی‌شود.

اگر کالایی صادر شده و بدون هیچگونه تغییر و فرآوری با همان ارزش اقتصادی دوباره به کشور بازگردد برای افراد دارای کارت بازرگانی معاف از مالیات خواهد بود.

آنچه از مقاله مالیات کارت بازرگانی آموختیم:

صرف داشتن کارت بازرگانی، مشمول مالیات نمی‌شود. منظور از مالیات کارت بازرگانی مبلغی است که در قبال تبادل حجم تجارت از بازرگانان گرفته می‌شود. محاسبه میزان مالیات اشخاص حقیقی به صورت پلکانی و براساس درآمد است. طبق ماده 131 قانون مالیات مستقیم کشور اشخاص حقیقی موظف به پرداخت 15 تا 35 درصد مالیات بر درآمد هستند. مالیات بازرگانی اشخاص حقوقی ثابت بوده و برابر با 25 درصد در نظر گرفته می‌شود. طبق قانون بازرگانانی که در حال واردات کالا هستند باید به اندازه 4 درصد هزینه کالا را در لحظه ورود به صورت علی الحساب پرداخت کنند. این مبلغ از هزینه مالیاتی سالانه کسر گردیده و ما به التفاوت آن به اداره مالیات پرداخت خواهد شد. همچنین موارد معافیت مالیاتی، نحوه استعلام مالیات کارت بازرگانی و جرایم تخطی از قوانین را توضیح دادیم.

اگر این مطلب را مطالعه کردید، قطعاً متوجه شده اید که اساساً فرآیند ها، قوانین و خدمات حوزه کسب و کار دارای پیچیدگی های منحصر به فرد است و جزئیات خاص خود را دارد، که انجام آن را برای افراد و صاحبین کسب و کار و مدیران ها سخت و طاقت فرسا می نماید، از این رو بهترین رویکرد در مواجه با انجام امور اداری و فرآیند های آنها دریافت مشاوره تخصصی از مشاوران خبره و مجرب و یا واگذاری آن امور به خدمات دهندگان حرفه ای و قابل اعتماد است. از این رو پلتفرم جامع کسب و کار مباشر، بستر لازم را برای دسترسی سریع، آسان و به صرفه به مشاوران مجرب و خدمات دهندگان حرفه ای فراهم نموده است، شما می توانید از مشاوره آنلاین مباشر(تلفنی، تصویری و متنی) و خدمات آنلاین مباشر( غیرحضوری) استفاده نمائید و درگیر دغدغه انجام امور اداری و فرآیند های پیچیده و طاقت فرسای ادارات فراموش کنید.