دریافت کارت بازرگانی در ایران برای فعالان اقتصادی و تجار اهمیت بالایی دارد، زیرا بدون این مجوز قانونی امکان انجام فعالیتهای واردات و صادرات کالا وجود ندارد. کارت بازرگانی به نوعی شناسنامه تجاری هر بازرگان محسوب میشود و انجام بسیاری از فرآیندهای تجاری و اداری را سادهتر میکند. در ادامه، مراحل اخذ کارت بازرگانی، شرایط و مدارک لازم برای اشخاص حقیقی و حقوقی و نکات قانونی مرتبط با آن بررسی شده است. برای اطلاعات بیشتر درباره ثبتنام کارت بازرگانی می توانید دیگر مقاله راهنمای ثبتنام کارت بازرگانی مباشر را مطالعه کنید.
کارت بازرگانی چیست؟
کارت بازرگانی یک مجوز رسمی است که به افراد حقیقی و حقوقی اجازه میدهد تا در حوزه تجارت خارجی فعالیت کنند و کالا وارد یا صادر کنند. این کارت توسط اتاقهای بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران صادر میشود و فرآیندهای قانونی تجارت بینالمللی را تسهیل میکند. برای دریافت این کارت متقاضی باید در دفتر ثبت تجارتی ثبت شرکت داشته و عضویت اتاق بازرگانی محل را دریافت کرده باشد.
شرایط عمومی و قانونی اخذ کارت بازرگانی برای اشخاص حقیقی
یکی از شروط اصلی دریافت کارت بازرگانی برای افراد حقیقی، داشتن حداقل ۲۳ سال سن است. همچنین حداقل مدرک تحصیلی دیپلم الزامی است. اگر متقاضی پروانه بهرهبرداری دارد، این پروانه میتواند جایگزین مدرک تحصیلی شود. سابقه فعالیت تجاری نیز از دیگر شرایط مهم است و میتواند شامل موارد زیر باشد:
- داشتن مدرک کارشناسی در رشتههای مرتبط مانند مدیریت بازرگانی، صنعتی، حقوق یا اقتصاد همراه با سابقه کار بازرگانی
- دارا بودن پروانه بهرهبرداری یا جواز تاسیس با حداقل سه سال سابقه
- داشتن پروانه کسب معتبر با حداقل سه سال فعالیت
- عضویت بیش از سه سال در هیئت مدیره شرکت معتبر
- فعالیت تجاری با سابقه بیمه یا ارائه اظهارنامههای مالیاتی مرتبط
این موارد توسط کمیسیون احراز صلاحیت بررسی میشود و مدارک هویتی، تحصیلی و مالی باید ارائه شود. همچنین آقایان نیاز به ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت دارند و محل کسب باید معتبر باشد و سند مالکیت یا اجارهنامه رسمی ارائه شود. علاوه بر این، داشتن حساب جاری و دسته چک فعال، پلمپ دفاتر قانونی، کد اقتصادی و گواهی مالیاتی بلامانع برای صدور کارت الزامی است. همچنین شرکت در کلاسهای آموزشی اتاق بازرگانی برای متقاضیان ضروری است.
مقاله مرتبط: استعلام کارت بازرگانی با کد ملی
شرایط صدور کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی
شرایط صدور کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی به صورت زیر است:
شرایط مدیرعامل، محل کار و فعالیت شرکت
مدیرعامل شرکت باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد و فاقد سوء پیشینه باشد. مدرک تحصیلی معتبر و عدم اشتغال تماموقت در دستگاههای دولتی نیز از شرایط لازم است. دفتر مرکزی شرکت باید دارای سند مالکیت یا اجارهنامه رسمی باشد و موضوع فعالیت شرکت شامل صادرات و واردات کالا باشد. ثبت شرکت یکی از الزامات دریافت کارت حقوقی است و مدارک ثبت شرکت مانند اساسنامه و روزنامه رسمی باید ارائه شود.
تعهدات و مدارک مالی شرکت
اشخاص حقوقی موظف به ارائه مفاصا حساب مالیاتی ماده ۱۸۶، کد اقتصادی، اظهارنامههای مالیاتی و بیمه تامین اجتماعی هستند. همچنین پرداخت مالیات بر درآمد ثابت ۲۵ درصد و مالیات علیالحساب واردات کالا (۴ درصد ارزش گمرکی) الزامی است. برخی موارد استثنا شامل کارتهای طلایی، واحدهای تولیدی با پروانه بهرهبرداری و واردکنندگان خوشحساب است.
مراحل و نحوه ثبت درخواست کارت بازرگانی در اتاق بازرگانی
از سال ۱۳۹۹، دریافت و تمدید کارت بازرگانی بهصورت کامل به سامانه جامع تجارت ایران منتقل شده و کل فرآیند آنلاین انجام میشود. متقاضی ابتدا در سامانه www.ntsw.ir ثبتنام کرده و فرم ثبتنام شامل مشخصات فردی یا شرکت، آدرس، شماره تلفن، ایمیل و نوع کارت (حقیقی یا حقوقی) را تکمیل میکند. در صورت تمایل به دریافت کارت فیزیکی، گزینه «متقاضی چاپ کارت هستم» فعال میشود و پس از تکمیل اطلاعات، درخواست برای بررسیهای بعدی تایید نهایی میشود. مرحله بعدی بررسی اولیه توسط اتاق بازرگانی است؛ کارشناسان مدارک ارائهشده را بررسی کرده و در صورت نقص، پرونده برای اصلاح به متقاضی بازگردانده میشود تا اطمینان حاصل شود مدارک اولیه کامل و معتبر هستند.
سپس پرونده برای تایید مدیر خدمات بازرگانی ارسال میشود تا صلاحیت قانونی و آموزشی متقاضی بررسی شود و در صورت نیاز، اطلاعات لازم برای آزمون الکترونیکی به صفحه مربوطه هدایت میشود. مرحله چهارم شامل آزمون آنلاین متقاضیان است که سوالاتی مرتبط با قوانین تجارت خارجی، مقررات گمرکی و مالیاتی دارد. پس از قبولی در آزمون، مدارک مالی متقاضی مانند گواهی مالیاتی ماده ۱۸۶، کد اقتصادی، حساب جاری، دستهچک و سایر مدارک مرتبط با وضعیت مالی بررسی میشود تا توانایی مالی و تطابق با قوانین مالیاتی تایید شود.
پس از تایید مدارک مالی، هزینههای صدور یا تمدید کارت شامل حق عضویت و حق ورودیه دریافت میشود. پرونده سپس برای امضای نهایی به اتاق بازرگانی ارسال میشود و پس از امضای اتاق، پرونده برای اعتبارسنجی به وزارت صنعت، معدن و تجارت فرستاده میشود. در صورت تایید مدارک، کارت در نوبت چاپ قرار گرفته و زمان و محل تحویل کارت فیزیکی از طریق پیامک و ایمیل به متقاضی اطلاعرسانی میشود. صدور کارت بین ده تا پانزده روز کاری طول میکشد.
مقاله مرتبط: تمدید کارت بازرگانی
مدارک مورد نیاز برای ثبت نام و تمدید کارت بازرگانی
مدارک مورد نیاز برای ثبت نام و تمدید کارت بازرگانی شامل موارد زیر میباشد:
مدارک صدور کارت اشخاص حقوقی
- اظهارنامه ثبت نام و گواهی پلمپ دفاتر
- گواهی عدم سوء پیشینه
- مفاصا حساب مالیاتی ماده ۱۸۶
- کد اقتصادی
- مدارک ثبت شرکت و روزنامه رسمی
- مدارک هویتی و تحصیلی مدیرعامل
- سند مالکیت یا اجارهنامه دفتر مرکزی
- تایید حساب جاری و سایر مدارک مالی
مدارک تمدید کارت اشخاص حقیقی و حقوقی
- فرمهای تکمیلشده و مهر شده
- کارت بازرگانی و کارت ملی
- گواهی مالیاتی و بیمهای
- مدارک مربوط به تغییرات آدرس یا مدیرعامل در صورت لزوم
- ارائه پروانه بهرهبرداری برای واحدهای تولیدی
شرایط و ضوابط صدور کارت بازرگانی برای اتباع خارجی
اتباع غیرایرانی تنها میتوانند کارت حقوقی دریافت کنند و کارت حقیقی برای آنها صادر نمیشود. ارائه پروانه کار و اقامت الزامی است و مدارک پایان خدمت یا معافیت نظامی نیاز نیست. وزارت بازرگانی میتواند در شرایط خاص مجوز صدور کارت را بدون عمل متقابل کشور متقاضی صادر کند.
مقاله مرتبط: اجاره کارت بازرگانی برای ثبت برند
نکات مهم در قوانین و مقررات مرتبط با کارت بازرگانی و تجارت خارجی
نکات مهم در قوانین و مقررات مرتبط با کارت بازرگانی و تجارت خارجی عبارت است از:
- کارت بازرگانی انواع مختلفی دارد: تجاری، تولیدی-صنعتی، خدماتی و موردی
- کارت شخصی است و قابل انتقال یا اجاره دادن نیست
- محدودیت داشتن کارت: یک کارت حقیقی و یک کارت حقوقی همزمان امکانپذیر است
- مالیات فعالیتهای تجاری: اشخاص حقیقی ۱۵ تا ۳۵ درصد، اشخاص حقوقی ۲۵ درصد
- کارت بازرگانی دارای اعتبار مشخص است و باید تمدید شود
- تعلیق و ابطال کارت به دلایل مختلف قانونی امکانپذیر است
- افزایش سقف کارت و انتخاب رشته فعالیتهای متعدد با رعایت شرایط مالی و اعتباری امکانپذیر است
دریافت کارت بازرگانی مرحلهای ضروری برای ورود به تجارت بینالمللی است. آشنایی دقیق با شرایط، مدارک و مراحل قانونی، نه تنها روند اخذ کارت را سادهتر میکند، بلکه مانع از بروز مشکلات حقوقی و مالی در مسیر فعالیتهای تجاری میشود و زمینه موفقیت تجار در بازارهای جهانی را فراهم میآورد.
جمع بندی
کارت بازرگانی مجوزی است که به افراد حقیقی و حقوقی اجازه فعالیت در تجارت خارجی و انجام واردات و صادرات کالا را میدهد و توسط اتاقهای بازرگانی ایران صادر میشود. دریافت کارت مستلزم رعایت شرایط قانونی، ارائه مدارک هویتی، مالی و تحصیلی، داشتن محل کسب معتبر، حساب بانکی فعال و شرکت در کلاسهای آموزشی است. فرآیند اخذ کارت بهصورت آنلاین از طریق سامانه جامع تجارت انجام میشود و شامل ثبت اطلاعات، بررسی مدارک، آزمون الکترونیکی، ارزیابی مالی و تایید نهایی توسط اتاق بازرگانی است. کارت بازرگانی انواع مختلف دارد، شخصی و غیرقابل انتقال است و باید بهطور منظم تمدید شود. آشنایی با شرایط و مراحل قانونی، دریافت کارت را آسان کرده و از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری میکند.
مقاله مرتبط: مهمترین مزایای کارت بازرگانی